Guma i politereftalan etylenu z recyklingu – składniki materiałów budowlanych

Izabela Adamczyk–Królak

Streszczenie:
W artykule przedstawiono podstawowe metody recyklingu obejmujące ponowne wykorzystanie gumy użytej do produkcji opon samochodowych oraz butelek plastikowych (tj. politereftalanu etylenu potocznie zwanego PET) ze wskazaniem możliwości ich ponownego wykorzystania w materiałach budowlanych. Przedstawiono, jak recykling gumy i politereftalanu etylenu może stanowić podstawę do uzyskiwania materiałów budowlanych, które z chwilą wykorzystania ww. produktów poodpadowych uzyskują pożądane właściwości zwiększające efektywność ich zastosowania w budowlanych rozwiązaniach materiałowo–konstrukcyjnych. Podano również przykłady takich materiałów. Zwrócono uwagę, że umiejętne gospodarowanie obejmujące wykorzystywanie omawianych odpadów przyczynia się wydatnie do ochrony środowiska naturalnego. W podsumowaniu wskazano na skuteczność zastosowań zarówno gumy, jak i płatków PET do produkcji kompozytów redukujących oddziaływania mechaniczne oraz redukujące propagację fal mechanicznych.

Słowa kluczowe:
recykling; granulat gumowy; politereftalan etylenu; materiały budowlane


Badanie stanu naprężenie–odkształcenie zbrojonych płyt poddanych ścinaniu na podstawie ormiańskich i obcojęzycznych norm budowlanych

Hovhannes Avagyan

Streszczenie:
W artykule przedstawiono wyniki pomiarów wytrzymałości na ścinanie w oparciu o obliczenia dla dwui czteropiętrowych budynków żelbetowych o rozpiętości 4 i 7 m, zgodnie z ormiańskimi, rosyjskimi, europejskimi i amerykańskimi normami budowlanymi, w strefie oddziaływań sejsmicznych. Przeprowadzono badania dotyczące przebicia zarówno dla słupów wewnętrznych, jak i narożnych. Wszystkie obliczenia wykonano w programach LIRA, Design Expert i RCM ACI–builder. W przeciwieństwie do Eurokodu 2 (EN 2) oraz American Concrete Institute (ACI) przepisy budowlane Republiki Armenii (SNiP) nie uwzględniają wpływu momentu zginającego na równanie dla naprężeń stycznych. Do analizy układów konstrukcyjnych wykorzystano metodę elementów skończonych (MES). Wyniki analiz porównawczych wykazały, że zgodnie z SNiP naprężenia ścinające nie przekraczają wartości granicznych nawet bez użycia zbrojenia, podczas gdy według norm obcojęzycznych różnice pomiędzy ekstremalnymi naprężeniami ścinającymi z użyciem zbrojenia a dopuszczalnym ścinaniem zbrojenia są marginalne. Podsumowując, dla warunków dotyczących naprężenia ścinającego wewnętrzne momenty zginające mają duże znaczenie, zwłaszcza na obszarach objętych oddziaływaniami sejsmicznymi.

Słowa kluczowe:
oddziaływanie sejsmiczne; metoda elementów skończonych; normy budowlane; płaska płyta; zbrojenie
na ścinanie


Analiza parametrów mechaniki pękania w warunkach I modelu obciążenia betonu

Anna Bernatowicz, Andrzej Kazberuk

Streszczenie:
Według najnowszych prognoz, fibrobetony jako jeden z kompozytów betonowych będą stale rozwijane. Kluczowa dla budownictwa idea zrównoważonego rozwoju zakłada bowiem tworzenie trwałych konstrukcji. Dodatek zbrojenia rozproszonego do betonu poprawia jego odporność na pękanie, a tym samym wydłuża okres eksploatacji. Znajomość parametrów mechaniki pękania jest więc tu kluczowa. Celem niniejszej pracy było określenie wpływu dodatku włókien bazaltowych do betonu na wartości współczynnika intensywności napężeń oraz wielkość rozwarcia szczeliny (tzw. COD). Badania przeprowadzone zostały przy użyciu betonowych dysków o średnicy 150 mm i grubości 50 mm ze wstępnie uformowanymi szczelinami o długości 15, 45 lub 75 mm. Próby były prowadzone w warunkach I modelu obciążenia z wykorzystaniem maszyny wytrzymałościowej Zwick/Roell Z250. Otrzymane wyniki wskazują na zmianę charakteru pracy badanych elementów. Próbki bez włókien wykazywały typowo quasi–kruche cechy betonu, natomiast wraz ze wzrostem ilości dodawanego zbrojenia rozproszonego nabierały one cech quasi–plastycznych. Zależność ta nie była jednak jednoznaczna dla wszystkich próbek, co wynikało z heterogenicznej struktury betonu oraz tendencji do zbrylania się włókien.

Słowa kluczowe:
współczynnik intensywności naprężeń; COD; próba brazylijska


Mrozoodporność betonów ze zbrojeniem rozproszonym

Sylwia Anna Borowska, Marta Kosior–Kazberuk

Streszczenie:
W pracy przedstawiono porównanie odporności na powierzchniowe łuszczenie pod wpływem oddziaływania mrozu betonów zawierających trzy typy zbrojenia rozproszonego (włókna syntetyczne, makro- i mikrowłókna stalowe) zastosowane w ilości 0,5 oraz 1,0% objętości mieszanki betonowej, a także betonów bez włókien. Badanie prowadzono na podstawie normy PKN–CEN/TS 12390–9: (2007), metodą Slab test, w warunkach cyklicznych zmian temperatury, w obecności 3% roztworu solnego. Na podstawie wyników badania mrozoodporności określono najbardziej efektywny rodzaj dodatku do betonu w postaci włókien oraz korzystną zawartość. Wykonano dodatkowe badania właściwości fizycznych betonów, takich jak: nasiąkliwość, podciąganie kapilarne roztworu NaCl, gęstość objętościowa.

Słowa kluczowe:
beton; mrozoodporność; złuszczenia powierzchniowe; zbrojenie rozproszone; trwałość konstrukcji z betonu


Weryfikacja doświadczalna słupów oświetleniowych GFRP

Filip Broniewicz

Streszczenie:
Celem artykułu jest porównanie nośności na zginanie kompozytowych słupów oświetleniowych GFRP otrzymanej za pomocą procedury normowej z wynikami badań na elementach rzeczywistych. W ramach pracy badawczej przebadano 19 kompozytowych słupów oświetleniowych i zweryfikowano ich nośność za pomocą obliczeń według normy PN–EN 40–3–3. Otrzymane wyniki różniły się znacząco. Obecne normowe zasady obliczania nośności słupów GFRP oparte na metodzie stanów granicznych wykazują wyższą nośność słupa, niż wynika to z badań. Badania na elementach wykazały, że podstawowym modelem zniszczenia słupa jest utrata stateczności miejscowej w sąsiedztwie otworu rewizyjnego słupa. Norma nie uwzględnia tego typu zniszczenia, odnosząc się do niego tylko częściowo i nie podając dokładnych procedur obliczania nośności słupa. Jednocześnie pozostawia użytkownikowi wybór pomiędzy weryfikacją nośności elementu za pomocą obliczeń lub za pomocą badań. Weryfikacja jedynie za pomocą obliczeń powoduje więc niebezpieczeństwo nieświadomego zawyżenia nośności słupa.

Słowa kluczowe:
słupy oświetleniowe; GFRP; badania; nośność na zginanie


Analiza cech zabudowy mieszkaniowej na terenach wiejskich w regionie częstochowskim

Natalia Brycht, Zbigniew Respondek

Streszczenie:
W ciągu ostatnich trzydziestu lat w sposób istotny zmieniły się cechy zabudowy na terenach wiejskich. Rozwój motoryzacji, poprawa infrastruktury drogowej i coraz powszechniejszy dostęp do mediów, a także zmiany w strukturze zawodowej mieszkańców sprawiły, że coraz mniej budynków na tych terenach jest związanych z gospodarstwami rolnymi. Współczesna wieś stała się raczej miejscem zamieszkania lub prowadzenia działalności gospodarczej, a lokalizacja na terenie słabo zurbanizowanym jest często uznawana za atrakcyjną. Celem przedstawionej w artykule analizy było określenie cech istniejącej zabudowy wiejskiej w okolicy Częstochowy oraz identyfikacja aktualnych tendencji w tym zakresie. Przeprowadzono szczegółowe badania dla przykładowej miejscowości, reprezentatywnej dla przedmiotowego obszaru. Badania przeprowadzono poprzez ocenę wizualną „in situ”, obejmującą 219 budynków jednorodzinnych, i wywiad ukierunkowany z dwudziestoma mieszkańcami. Na podstawie zgromadzonego materiału określono wskaźniki opisujące takie cechy, jak: wiek budynków i ich formę architektoniczną, rodzaj elewacji, docieplenie zewnętrznych przegród budowlanych, rodzaj pokrycia dachowego. Sformułowano również wnioski na temat stosowanych na przestrzeni lat rozwiązań materiałowo–konstrukcyjnych i sposobów realizacji robót inwestycyjnych i remontowych.

Słowa kluczowe:
budownictwo wiejskie; domy jednorodzinne; przegrody budowlane


Badanie wytężenia wybranych elementów słupa energetycznego SSF typu W4 ONIIz(–2)/24

Tadeusz Czarniawski

Streszczenie:
Celem opracowania było określenie rzeczywistych odkształceń i naprężeń w elementach słupa elektroenergetycznego SSF typu W4 ONIIz(–2)/24, poddanego badaniu niszczącemu na poligonie badawczym w Żilinie na Słowacji. Badanie było wykonane 17 IX 2009 roku. Oprogramowanie, jak również dobór i montaż mierników tensometrycznych przygotowano dla ustalonego kierunku naprężeń w badanych fragmentach słupa, co było niezgodne z rzeczywistym rozkładem naprężeń. Ze względu na niewłaściwy montaż i dobór mierników tensometrycznych wyniki uzyskane nie odpowiadały rzeczywistym odkształceniom. Analizując otrzymane wyniki, można stwierdzić, że słup został zaprojektowany poprawnie, wyczerpanie nośności nastąpiło zgodnie z przewidywaniami, wystąpiła utrata lokalnej stateczności przy podstawie słupa. Mimo zastosowania niewłaściwych mierników tensometrycznych osiągnięto częściowo założony cel badań.

Słowa kluczowe:
odkształcenie; naprężenie; nośność; słupy energetyczne


Moscow and Berlin. Industrial methods of housing construction as a solution of social problems

И.С. Чередина, Е.Ю. Рыбакова

Streszczenie:
Article is devoted to the solution of social tasks in Moscow and Berlin by introduction of industrial methods of construction and correction of architectural concepts. Authors consider standard series of industrial housing stock in Moscow and Berlin of the period of the end the 1950th – the beginning of the 1970th years. Parallels between the solution of housing tasks are drawn; similarities and differences in approaches to solving the problem are revealed.

Słowa kluczowe:
Moscow; Berlin; types of panel house–building; microdistrict; New Cheryomushki; industrial methods of housing construction


Przejście podziemne jako element zanikającej architektury

Michał Czopek

Streszczenie:
Artykuł przedstawia proces powstania, niszczenia i przebudowy jednego z sosnowieckich obiektów przejść podziemnych. Obiekt o ciekawej architekturze wykończenia elewacji modnej w latach 70. XX wieku, przebudowany i odrestaurowany w 2017 r., zachowuje styl tamtych lat. Pozostawione elementy wystroju tunelu sprawiają, że jest to element historii miasta, do którego z wielkim sentymentem odnosi się większość mieszkańców, w szczególności liczna w tym mieście grupa byłych górników.

Słowa kluczowe:
przejście podziemne; niszczenie; architektura; mozaiki


Analiza porównawcza nieliniowych obliczeń systemów płaskich płyt ze zbrojeniem i bez zbrojenia

Tigran Dadayan, Lusine Karapetyan, Hovhannes Avagyan

Streszczenie:
W artykule przedstawiono liniowe, nieliniowe i doświadczalne analizy porównawcze płaskich płyt stropowych ze zbrojeniem na ścinanie. Przeprowadzono analizy płyt ze wzmocnieniem i bez zbrojenia z wykorzystaniem symulacji nieliniowych. Wykonano obliczenia płyt bez mimośrodów i z mimośrodami 0,16 m. Do analiz wykorzystano metodę elementów skończonych. Wykonano modelowanie płaskiej płyty ze słupem za pomocą oprogramowania "Lira SAPR". Po zakończeniu obliczeń porównano wyniki z badaniami eksperymentalnymi. Analizy porównawcze wykazały, że obecność zbrojenia na ścinanie znacznie zwiększa zdolność płyt do przenoszenia obciążeń. Ponadto obecność zbrojenia na ścinanie zależy od mimośrodowości, a siła osiowa wynosi około 25%. Co więcej, różnica pomiędzy testami i wynikami analiz nieliniowych wynosi około 6,4%.

Słowa kluczowe:
konstrukcje żelbetowe; płyty płaskie; analizy nieliniowe; metoda elementów skończonych; zbrojenie na ścinanie


Analiza nośności przęsła mostowego z prefabrykowanych belek strunobetonowych typu T w zależności od ich rozstawu osiowego

Roman Gąćkowski

Streszczenie:
We współczesnym projektowaniu obiektów mostowych betonowych, stalowych, drewnianych czy kompozytowych bardzo często stosuje się prefabrykaty. W praktyce zawodowej, przy projektowaniu przęseł mostowych z prefabrykowanych belek sprężonych strunobetonowych typu T, stosuje się rozwiązania katalogowe, w których belki układane są jedna obok drugiej w rozstawie osiowym równym 0,9 m i zespalane płytą żelbetową. W artykule przedstawiono analizę porównawczą stanów granicznych nośności przęsła mostowego wykonanego z prefabrykowanych belek strunobetonowych typu T w zależności od ich rozstawów osiowych, w świetle normy mostowej PN–85/S–10042 i Eurokodu PN–EN 1992–2:2010. Wykazano, że belki prefabrykowane można rozsunąć osiowo na optymalną odległość 1,35 m przy zachowaniu normowych warunków stanów granicznych nośności. Zwiększenie rozstawu belek prefabrykowanych wpływa korzystnie na koszty całego przedsięwzięcia, obniżając znacznie globalny koszt inwestycji.

Słowa kluczowe:
belki mostowe typu T; belki prefabrykowane mostowe; strunobeton


Influence of results of thermal modernization of buildings and constructions of city building on modes of operation of heat sources of district heating systems

П.М. Гламаздин, Д.П. Гламаздин, Rudolf Schwarzenberger

Streszczenie:
The article presents the problems associated with the change of modes of heat sources of district heating systems of buildings and structures of urban development, in the conditions of Ukraine, as a result of thermal modernization measures. The necessity of deep modernization of district heating systems in Ukrainian cities was noted. The main directions and private decisions on improvement of work of systems of heat supply of the cities are offered. The necessity of modernization and reconstruction of water–heating boiler houses as an integral part of central supply heating system is emphasized. At reconstruction of heating boiler rooms it is very important to consider the changes which have occurred in loading, towards its reduction on hot water supply. In the case of reconstruction of low–capacity boilers, it is preferable to replace them with new. In district boilers and heat supply stations, the preferred options are the modernization of existing boilers and the installation of an additional boiler of lower capacity to cover the load on the hot water supply in the summer. The choice of the direction of modernization or reconstruction should be based on a mandatory feasibility study.

Słowa kluczowe:
energy efficiency; operating costs; modernization; reconstruction; central heating system; boiler house; group boiler house; feasibility study


Wpływ składu cementu na właściwości reologiczne zapraw z cementów portlandzkich żużlowych

Małgorzata Gołaszewska, Arkadiusz Janic

Streszczenie:
Artykuł przedstawia wyniki badań reologicznych, które miały na celu sprawdzenie, jak zawartość mielonego granulowanego żużla wielkopiecowego wpływa na granicę płynięcia oraz lepkość plastyczną po 5 min od zmieszania zapraw z cementów portlandzkich żużlowych. Badane cementy portlandzkie żużlowe otrzymywane były przez mieszanie czterech cementów portlandzkich o różnym składzie chemicznym i fazowym z trzema różnymi mielonymi granulowanymi żużlami wielkopiecowego różnego pochodzenia, w ilości 6, 10, 20 i 30% masy cementu. Granica płynięcia i lepkość plastyczna określane były za pomocą reometru Viskomat NT. Otrzymane wyniki wskazują na znaczący wpływ zawartości C3A w cemencie na właściwości reologiczne zapraw oraz że obecność mielonego granulowanego żużla wielkopiecowego w cemencie generalnie obniża granicę płynięcia, a także nieznacznie podwyższa lepkość plastyczną.

Słowa kluczowe:
właściwości reologiczne zapraw; mielony granulowany żużel wielkopiecowy; granica płynięcia; lepkość plastyczna


Installation as a way of displaying the space–time of the city by modern Belarusian artists

Татьяна Горанская, Нина Кожар

Streszczenie:
In the article compositional methods of installation in the city images by modern Belarusian artists are considered. It is shown that the installation can be interpreted as a way of mastering the urban space, reflecting the modern mosaic picture of the world and creating many new realities of the city in the visual arts.

Słowa kluczowe:
city; fine arts; historical and cultural memory; erection


Modified compositions, based on hard alloy wastes, for straightening dies of construction fittings

Г.Г. Горанский , В.И. Жорник , А.И. Поболь

Streszczenie:
The aim of the work was the scientific substantiation of the feasibility of modifying of hard alloy wastes to correct the technological modes of their electrical contact sintering in the manufacture of the straightening and guide dies of construction fittings; the study the evolution of the structure and properties of the compositions, as well as the operational characteristics of the products. It has been established that the introduction of amorphized modifiers of the systems Fe–Ni–Mo–Co–Cr–B–Si and Ni–Cr–Si–B into the composite, based on the hard alloy WCo6 wastes, is accompanied by doping the matrix B–Co phase by atoms with more atomic radius (Fe, Mo, Cr, Si) and interstitial impurities (B), leading to the appearance of atomic displacements in the vicinity of dopant atoms and an increase the lattice distortion of B–Co phase, which contributes to the hardening of the sintered alloy, the growth of its mechanical and operational properties. The noted effect of modifying of hard alloy wastes makes it possible to involve them in the production by electrocontact sintering of the straightening and guide dies for construction fittings, significantly reducing the cost of products at a high level of their performance characteristics.

Słowa kluczowe:
hard alloy wastes; modification; straightening dies; construction fittings


Systemy fasad aluminiowo–szklanych i ich ocena wielokryterialna

Monika Górka, Agnieszka Leśniak

Streszczenie:
Fasady aluminiowo–szklane to jedno z rozwiązań wykonania lekkiej ściany osłonowej. Jest to znak współczesności,
jakości i estetyki. Powszechność wykorzystania fasad aluminiowo–szklanych wynika z dużej
funkcjonalności oraz wysokiego standardu użytkowania. Różnorodność oferowanych przez producentów
systemów fasad aluminiowych sprawia, że inwestor musi dokonać wyboru takiego, który spełni przez niego
określone kryteria. Celem artykułu jest prezentacja i ocena wybranych i najczęściej stosowanych systemów
fasad aluminiowych. Analizie poddano trzy warianty oferowanych na rynku systemów. Wybór wariantu został
dokonany z wykorzystaniem metody analizy wielokryterialnej. Celem autorów jest przedstawienie
i porównanie kilku metod stosowanych w analizie wielokryterialnej poprzez rozwiązanie problemu decyzyjnego,
jakim jest wybór optymalnego systemu fasady aluminiowo–szklanej.

Słowa kluczowe:
fasady aluminiowo–szklane; analiza wielokryterialna; podejmowanie decyzji


Uszkodzenia szkieletowych konstrukcji drewnianych spowodowane korozją biologiczną na przykładzie magazynu suchych pasz objętościowych

Agnieszka Grzybowska, Dariusz Bajno

Streszczenie:
Niejednokrotnie drewno uznawane jest za jeden z najmniej trwałych materiałów budowlanych, nie wykazuje na zewnątrz symptomów degradacji biologicznej, niezależnie od wieku, który nie jest tu wykładnią jego zużycia technicznego. Wbrew pozorom, problem okazuje się bardzo szeroki i istotny, a jego wagę podkreśla nieświadomość społeczna istnienia takich zagrożeń w obiektach wyglądających na masywne i bezpieczne. W naszym otoczeniu znajduje się wiele takich konstrukcji, które są eksploatowane w warunkach nieświadomości o występujących zagrożeniach, jakie stwarza niewidoczne i zużyte technicznie drewno. Zły stan techniczny drewna niejednokrotnie bywa przyczyną katastrof budowlanych, szczególnie gdy dotyczy to belek stropowych, które utraciły swoje oparcie na murach wskutek korozji końcówek. W tych miejscach elementy te nie są praktycznie badane, a są to lokalizacje największych dla nich zagrożeń, natomiast zakres uszkodzeń drewna ujawnia się zazwyczaj w momencie katastrofy budowlanej lub wymiany stropu. Dlatego problem ten należy uznać za badawczy, wymagający pilnego i kompleksowego rozwiązania nie tylko ze względu na ratowanie wartości historycznej (zabytkowej) niektórych budynków i budowli, ale przede wszystkim ze względu na ich bezpieczeństwo użytkowe. Zarówno w na etapie projektowania, wykonawstwa, jak i eksploatacji zapomina się o procesach fizykalnych zachodzących we wnętrzu przegród, od których w bardzo wysokim stopniu zależy rodzaj, intensywność i zasięg korozji biologicznej. W artykule zaprezentowany zostanie przykład wpływu korozji biologicznej drewna na bezpieczeństwo użytkowania magazynu pasz objętościowych. Wykonane „in situ” pomiary ubytków w przekrojach belek drewnianych, spowodowanych korozją biologiczną, zweryfikowane zostaną obliczeniami sprawdzającymi pod kątem ich nośności w stosunku do zakładanych dla nich wielkości obciążeń. Obliczenia zostaną przeprowadzone tu zarówno dla belek uszkodzonych, o zmniejszonych przekrojach poprzecznych, jak i dla elementów pełnowartościowych.

Słowa kluczowe:
korozja biologiczna; eksploatacja; zagrożenie; diagnostyka konstrukcji


Ocena stanu technicznego i wzmocnienie masztu oświetleniowego o wysokości 30 metrów

Maksym Grzywiński

Streszczenie:
W artykule przedstawiono sposób wzmocnienia masztu oświetleniowego na terenie stacji Dąbrowa Górnicza Towarowa. Dokonano analizy stanu technicznego obiektu, opisu przedstawionych badań i obliczeń sprawdzających wg normy PN–90/B–03200 oraz zakresu wykonanych robót związanych ze wzmocnieniem masztu. Obliczenia wykonano w programie Robot Millenium 17.5. Sformułowano wnioski dotyczące metod monitorowania stanu technicznego masztu oświetleniowego oraz zaleceń dotyczących remontu.

Słowa kluczowe:
maszt oświetleniowy; ocena stanu technicznego; wzmocnienie


Jakość przestrzeni architektonicznej w aspekcie zastosowanych materiałów i technologii budowlanych

Anna Gumińska

Streszczenie:
W artykule rozpatrywano zagadnienia związane z jakością śródmiejskiej przestrzeni architektonicznej w aspekcie zastosowanych technologii i materiałów budowlanych, ich oddziaływaniem i wpływem na jakość tej przestrzeni i samych użytkowników. Zastosowano różnorodne narzędzia badawcze, np. ankiety, analizy przestrzenne zagospodarowania, analizy struktury zabudowy, funkcji, analizy ekonomiczne, konsultacje społeczne inne. Badana przestrzeń była zdegradowana, z licznymi problemami, zarówno społecznymi, jak i techniczno–funkcjonalnymi. Wynikiem badań było powstanie koncepcji zagospodarowania przestrzennego małego obszaru śląskiego miasta. W projektowaniu przestrzeni publicznych należy stosować badania jakościowe, a także badania wieloaspektowe. Badania oddziaływania na użytkowników projektowanych elementów małej architektury, materiałów i technologii pozwolą na dostosowanie przestrzeni i jej zagospodarowania do wymogów jej użytkowników.

Słowa kluczowe:
jakość przestrzeni architektonicznej; materiały i technologie budowlane


Ocena mrozoodporności betonów modyfikowanych ceramiką odpadową

Jacek Halbiniak

Streszczenie:
W artykule przedstawiono analizę wpływu ceramiki odpadowej, dokonując oceny jej wpływu na wytrzymałość na ściskanie oraz odporność na cykliczne zamrażanie i rozmrażanie badanych kompozytów betonowych, wykonanych na bazie kruszywa łamanego. Badanie odporności na zamrażanie i rozmrażanie przeprowadzono tradycyjną metodą dla 150 cykli oraz przy wykorzystaniu urządzenia do automatycznej analizy obrazu, oznaczając strukturę porowatości betonu. Ceramika odpadowa była dozowana w postaci rozdrobnionego pyłu (tzw. mączki) w ilościach 5 i 10% masy cementu. Pozyskana do badań ceramika została rozdrobniona w młynie oraz dezintegratorze i pochodziła z recyklingu ceramiki sanitarnej, ściennych płytek ceramicznych oraz ceramicznych dachówek. Dodanie tak rozdrobnionej ceramiki wpłynęło na uzyskanie lepszej urabialności mieszanek betonowych.

Słowa kluczowe:
beton modyfikowany; mrozoodporność; charakterystyka porów; ceramika


Samozagęszczalny beton wysokowytrzymały o zredukownym skurczu

Artur Jakóbczak, Sergii Koval

Streszczenie:
Empirycznie udowodniono możliwość wykonania samozagęszczalnych betonów wysokowytrzymałych o zredukowanym skurczu poprzez wprowadzenie do mieszanki betonowej nasyconych wodą porowatych dodatków, oddających zaabsorbowaną wodę do matrycy cementowej podczas dojrzewania betonu. Wykorzystanie nasyconych dodatków pozwoliło zmniejszyć skurcz matrycy cementowej, poprawić parametry wytrzymałościowe w warunkach normalnych i podwyższonej temperaturze. W badaniach wykorzystano komputerowy model rozprzestrzeniania wilgoci w betonie, na podstawie którego zoptymalizowano zastosowaną frakcję piasku keramzytowego.

Słowa kluczowe:
skurcz betonu; beton samozagęszczalny; beton wysokowytrzymały


Wpływ właściwości fizykochemicznych zmielonych granulowanych żużli wielkopiecowych na kształtowanie się wskaźnika aktywności

Arkadiusz Janic, Małgorzata Gołaszewska

Streszczenie:
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zależności pomiędzy właściwościami fizycznymi i chemicznymi a wskaźnikami aktywności dla zmielonych granulowanych żużli wielkopiecowych. W publikacji szczególną uwagę zwrócono na różnice i zależności występujące w składach chemicznych i powierzchniach właściwych badanych żużli wielkopiecowych.

Słowa kluczowe:
wskaźniki aktywności; żużel wielkopiecowy


Odkształcalność słupa żelbetowego w systemie Polytech

Janusz Juraszek, Arkadiusz Grzywa, Hubert Walusiak

Streszczenie:
W artykule przedstawiono badania odkształcalności słupa żelbetowego stanowiącego łącznik ścian prefabrykowanych. Elementy prefabrykowane, wykonane z modyfikowanej zaprawy Polytech zawierającej polistyren ekspandowany pochodzący z recyklingu, zastosowano do wykonania budynku mieszkalnego. Słupy żelbetowe w postaci łączników ścian w systemie Polytech są elementami nośnymi. W celu przeprowadzenia badań odkształceń słupa żelbetowego, będącego zarazem łącznikiem ścian prefabrykowanych w warunkach użytkowych, zastosowano innowacyjną technikę pomiaru odkształceń, polegającą na wprowadzeniu światłowodowych czujników odkształceń z siatkami Bragga. Metoda ta umożliwia ciągły pomiar odkształceń elementu podczas eksploatacji, co stanowi dużą zaletę systemu pomiarowego w odniesieniu do klasycznych systemów pomiarowych. Istotą rozwiązania jest wprowadzenie czujników światłowodowych FBG w strukturę konstrukcji żelbetowej. Zastosowanie metody pomiaru opartej na czujnikach z siatkami Bragga umożliwia również analizę bezpieczeństwa pracy elementu na etapie budowy i w trakcie użytkowania zrealizowanego obiektu. Przeprowadzone badania umożliwiły wyznaczanie rzeczywistego odkształcenia słupa żelbetowego po zamontowaniu w budynku modelowym oraz analizę pracy słupa podczas obciążeń normatywnych.

Słowa kluczowe:
monitoring; technologia kontroli; prefabrykowane budynki; czujniki z siatkami Bragga


Wirtualne projektowanie architektoniczne na przykładzie stanicy wodnej

Janusz Juraszek, Hubert Walusiak

Streszczenie:
Strategia projektowania wymaga zachowania odpowiedniej kolejności działań. Każdy etap inwestycji koncentruje się na zbiorze danych i wynikach przeprowadzanych badań. Wirtualny model 3D i symulacje komputerowe wspomagają oraz przyśpieszają prace projektantów. Prawidłowy przebieg planowania inwestycji wraz z konsekwentną realizacją harmonogramu znajdują odzwierciedlenie w realizacji całego przedsięwzięcia zgodnie z ustalonym terminem. Właściwa logistyka postępowania połączona ze strategią realizacji przekłada się również na wysokość poniesionych nakładów finansowych. Ustalona sekwencja działań w połączeniu z zachowaniem ram określonego budżetu jest kluczem do urzeczywistnienia zamierzenia projektowego. Stanica wodna jest przykładem obiektu, na który działają różne czynniki zewnętrzne i wewnętrzne. Podczas eksploatacji oddziaływanie na konstrukcje może osiągać ekstremalne wartości. Każdy budynek użyteczności publicznej podlega okresowym kontrolom stanu technicznego. Monitoring, polegający na cyklicznych oględzinach, może być wsparty zastosowaniem ciągłego pomiaru wybranych parametrów konstrukcji budowlanej, takich jak: odkształcenia, naprężenia, przemieszczenia, temperatura. Do tego typu zastosowań warto wykorzystać światłowody z siatkami Bragga. Wszystkie decyzje na poszczególnych etapach inwestycji są oparte o pozyskane dane i wytyczne oraz wyniki niezbędnych badań i analiz. Wirtualny model 3D odgrywa kluczową rolę w całym procesie. Interpretacje wyników działań wspomagają symulacje, polegające na poszukiwaniu poprawnego rozwiązania, w pewnych przypadkach tak zwaną metodą prób i błędów. Sekwencja zdarzeń generuje schemat działania w odpowiedniej kolejności. Pominięcie któregokolwiek elementu może wywołać w skrajnych przypadkach nieodwracalne skutki na kolejnych etapach.

Słowa kluczowe:
wirtualne projektowanie; wizualizacje; stanica wodna; architektura


Wybór metody wzmocnienia słupów murowanych w obiektach zabytkowych z wykorzystaniem syntetycznego wskaźnika oceny

Katarzyna Kafel, Agnieszka Leśniak

Streszczenie:
Istnieje wiele czynników niszczących konstrukcje budowlane, na które szczególnie narażone są obiekty powstałe wiele lat temu. Istotnym problemem w przypadku takich obiektów jest sposób i koszt wzmocnienia ich poszczególnych elementów. Pojęcie „wzmocnienia” elementów budynku związane jest z konserwacją, czyli procesem, który ma na celu utrzymanie obiektu budowlanego w większej niż do tej pory trwałości. Celem artykułu jest wybór metody wzmocnienia słupów murowanych stanowiących elementy konstrukcyjne obiektów zabytkowych. Autorzy przyjęli cztery kryteria oceny i wykorzystali syntetyczny wskaźnik oceny umożlwiający wybór najkorzystniejszego rozwiązania.

Słowa kluczowe:
analiza wielokryterialna; zabytek; wzmocnienie; konserwacja


Obliczanie skuteczności geometrycznej tarczy zacierającej metodą analityczną

Jarosław Kalinowski

Streszczenie:
W artykule przedstawiono sposób obliczeń skuteczności geometrycznej Sg zacierania lub szlifowania powierzchni metodą wykorzystującą wzory analityczne. Sposób ten porównano z metodą symulacji. Zastosowanie wzorów analitycznych pozwala na zmniejszenie czasu obliczeń w porównaniu do obliczeń symulacyjnych dla elementów roboczych o kształcie kół lub pierścieni. Przedstawiona aproksymacja dowolnych geometrii elementów roboczych współśrodkowymi pierścieniami pozwala na uzyskanie średniej wartości wzdłuż kierunku ruchu tarczy w sposób dokładny przy małym nakładzie obliczeniowym. Duże prędkości obrotowe w stosunku do postępowej stosowane w zacieraczkach tarczowych dają dużą równomierność obróbki w kierunku równoległym do ruchu maszyny, nieodbiegającą znacznie od średniej. Zastosowanie macierzy skuteczności geometrycznej pierścieni, której współczynniki można uzyskać z wzorów analitycznych i macierzy współczynników wypełnienia pierścieni pozwala przez ich wymnożenie uzyskać niskim nakładem obliczeniowym wartości skuteczności geometrycznej tarczy w kierunku prostopadłym do ruchu zacieraczki. Wykorzystując algorytmy optymalizacji poprzez modyfikację wartości współczynników wypełnienia macierzy, można udoskonalać geometrie tarcz z uwagi na pożądaną skuteczność geometryczną i równomierność jej rozkładu.

Słowa kluczowe:
skuteczność geometryczna; zacieranie; szlifowanie; beton; symulacja


Kotwy gruntowe

Wiesława Kosmala–Kot

Streszczenie:
W artykule omówiono zastosowanie kotew gruntowych oraz przedstawiono sposób ich projektowania. Zamieszczono wyniki obliczeń kotew gruntowych systemów TITAN i GSI do zadanych obciążeń pochodzących od ścianki szczelnej zabezpieczających wykop dla zadanych warunków gruntowo–wodnych.

Słowa kluczowe:
kotwy gruntowe; wykopy


Propozycja modelu systemu zarządzania jakością usług budowlanych

Kamila Kowalik, Dorota Klimecka–Tatar

Streszczenie:
Celem artykułu jest przedstawienie propozycji modelu systemu zarządzania jakością usług budowlanych. Pierwsza część opracowania zawiera teorię z zakresu zarządzania jakością, systemowego podejścia do jakości oraz usługi budowlanej. Następnie, w oparciu o badania literaturowe oraz wyniki anonimowej ankiety przeprowadzonej wśród potencjalnych klientów firm budowlanych opracowana została propozycja modelu systemu zarządzania jakością usług budowlanych.

Słowa kluczowe:
zarządzanie jakością; usługi budowlane; model systemu zarządzania


Diagnostyka elementów konstrukcji stalowych

Krzysztof Kubicki

Streszczenie:
W artykule przedstawiono wybrane badania diagnostyczne elementów konstrukcji stalowych. Przeprowadza się je zarówno na etapie kontroli jakości podczas procesu wytwarzania konstrukcji, jak i przy diagnozowaniu uszkodzeń elementów w trakcie eksploatacji. Aby uniknąć uszkodzeń, w czasie badania zazwyczaj stosuje się metody nieniszczące. W artykule omówiono badania powszechnie wykonywane, takie jak np. badania penetracyjne, magnetyczno–proszkowe czy ultradźwiękowe, ale także takie, które dopiero od niedawna są stosowane, np. badanie prądami wirowymi czy emisją akustyczną. Pokazane zostały również uszkodzenia elementów konstrukcji występujące w budownictwie incydentalnie oraz badania rzadko wykonywane.

Słowa kluczowe:
badania nieniszczące; diagnostyka; konstrukcje stalowe


Analiza możliwości zastosowania skaningu laserowego 3D w inwentaryzacji obiektów i elementów konstrukcji o złożonym kształcie i powierzchni

Andrzej Kysiak

Streszczenie:
W artykule przeanalizowano możliwość uzupełnienia dotychczas używanych metod inwentaryzacji obiektów budowlanych technologią skaningu laserowego, pozwalającą na szybkie określenie geometrii oraz właściwości powierzchni. Prace badawcze wykonane w ramach ekspertyzy budowlanej pomnika Bohaterów Bitwy pod Mokrą dowiodły, że wyniki obserwacji uzyskanych skanerem laserowym mogą istotnie wzbogacić podstawowe działania diagnostyczne prowadzone w ramach kontroli i oceny technicznej obiektów o złożonym kształcie i powierzchni.

Słowa kluczowe:
skaner laserowy; chmura punktów; modelowanie 3D


Awaria budynku wielorodzinnego w wyniku naruszenia stanu równowagi wilgotnościowej w podłożu ilastym wskutek oddziaływania roślinności

Andrzej Kysiak, Marek Koniecko

Streszczenie:
W artykule przedstawiono wyniki ekspertyzy budowlanej dotyczącej określenia przyczyn osiadania fundamentów budynku wielorodzinnego posadowionego na iłach pochodzenia jeziornego. Wykonane badania geotechniczne wykazały, że w wyniku pobierania wody z gruntów ekspansywnych przez korzenie drzew otaczających budynek doszło do skurczu iłów. Artykuł zawiera wnioski dotyczące metod wyeliminowania przyczyn osuszania iłów w obrębie posadowienia budynku oraz zabezpieczenia budynku.

Słowa kluczowe:
awarie budowlane; grunty ekspansywne; osiadanie fundamentów


Wybrane właściwości kompozytów cementowych z dodatkiem rozdrobnionych pyłów polipropylenowych

Bogdan Langier, Krzysztof Werner, Włodzimierz Baranowski

Streszczenie:
Stosowanie odpadów produkcyjnych w technologii betonu przyczynia się do ograniczenia zanieczyszczenia środowiska naturalnego. W artykule przedstawiono wyniki eksperymentu polegającego na ocenie wpływu dodatku w postaci pyłu polipropylenowego uzyskanego z odpadów produkcyjnych na wybrane właściwości kompozytu cementowego. Badaniom poddano beton żwirowy, do składu którego wprowadzano od 1 do 5% ilości dodatku. Ocenie poddano zmianę wytrzymałości na ściskanie, nasiąkliwości, kapilarności pod ciśnieniem, charakterystyki porów. W wyniku eksperymentu stwierdzono, że zastosowany dodatek wpływał na badane cechy, a jego wpływ zależał od wprowadzonej ilości. Optymalna jego ilość związana była z badaną cechą kompozytu cementowego.

Słowa kluczowe:
kompozyty cementowe; pył polipropylenowy; wytrzymałość na ściskanie; nasiąkliwość; kapilarne podciąganie wody


Universal design in rehabilitation of people with disabilities

Наталья Лазовская, Константин Зборовский

Streszczenie:
The significance of principles of universal design and reasonable accommodation in design and construction of the built environment as contributors to rehabilitation outcomes for people with disabilities is determined by the following factors:
– aging of population and growing share of people with disabilities;
– evolution of principles and trends in social protection of people with disabilities from help and assistance toward active engagement in social and professional activity with full respect for and implementation of their rights;
– economic impacts of reduced budgets for socially targeted programs and costs of retrofitting built environment to ensure inclusion for people with disabilities, and, hence, reduced tax burden on the economically active population.
Thus, our research has shown that social exclusion of people with disabilities is determined for the most part (over 60%) by social and environmental factors, whereas biological and functional abilities contribution is limited to no more than 20%. Social and economic aspects, most importantly, the uptake of services provided, should be integrated into design and construction of the built environment. Furthermore, implementation of measures to create an inclusive environment based on the principles of universal design and reasonable accommodation calls for simultaneous expansion of a personalized approach for application of assistive technologies aimed at enhancing the physical independence of a person with disability through utilization of individual means of rehabilitation and social services.

Słowa kluczowe:
rehabilitation; disability; universal design; reasonable accommodation


Analiza porównawcza zapotrzebowania na energię końcową i zużycia energii dla wybranej grupy budynków

Anna Lis

Streszczenie:
Wartość zużycia energii w rozpatrywanej grupie budynków edukacyjnych zlokalizowanych na terenie miasta Częstochowa różniła się od wyznaczonego obliczeniowego zapotrzebowania na energię końcową do ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody użytkowej. W artykule przedstawiono analizę czynników, które mają wpływ na kształtowanie się zarówno jednej, jak i drugiej wielkości. Spośród parametrów mających wpływ na rzeczywiste i obliczeniowe wartości strat i zysków ciepła w analizie uwzględniono wskaźniki odnoszące się do powierzchni okien, współczynniki przenikania ciepła dla przegród, zwartość bryły budynku, zacienienie i osłonięcie elewacji, usytuowanie budynku w stosunku do stron świata, ilość powietrza wymienianego w procesie wentylacji oraz liczba osób przebywających w pomieszczeniach. Przedstawiono zależności pomiędzy poszczególnymi parametrami a zapotrzebowaniem i zużyciem energii do ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody.

Słowa kluczowe:
zużycie energii; zapotrzebowanie na energię końcową; budynki edukacyjne


Technika CNC w prefabrykacji dachowych konstrukcji drewnianych

Wiesław Liszewski

Streszczenie:
W artykule przedstawiono nowoczesne podejście przy projektowaniu i wykonywaniu prefabrykacji konstrukcji drewnianych z zastosowaniem tzw. podejścia mechatronicznego oraz techniki CNC w ujęciu optymalnych metod gospodarowania zasobami ludzkimi, materiałowymi i sprzętowymi. Dokonano analizy
dotychczasowych metod wytwarzania konstrukcji drewnianych stanowiących szkielet nośny dla przekryć dachowych. Wykazano, że stosowanie zaawansowanych technik wytwarzania dachowych konstrukcji drewnianych przekłada się na większą trwałość obiektu w trakcie eksploatacji. Ponadto wydatnie wpływa na kosztochłonność realizacji inwestycji oraz ma decydujący wpływ na jakość prowadzonych procesów budowlano–materiałowych. W sposób jednoznaczny przekłada się to na trwałość i niezawodność dachowej konstrukcji drewnianej wznoszonych obiektów oraz ich żywotność i sprawność techniczną, bowiem eliminacja na tym etapie pierwotnych wad w późniejszym okresie obniża ewentualne koszty remontów oraz zabezpiecza inwestora przed nadmiernym spadkiem wartości nieruchomości.

Słowa kluczowe:
przetwarzanie surowców; optymalizacja procesów budowlanych; gospodarka zasobami


Ocena opłacalności dostosowania obiektu mieszkalnego do standardu budynku pasywnego

Mateusz Marciniak, Adam Ujma

Streszczenie:
W artykule omówiono problem związany z opłacalnością dostosowania istniejącego budynku mieszkalnego, wykonanego przy użyciu nowoczesnych materiałów i technologii, do standardu budynku pasywnego. W szczególności analizie poddana została kwestia modernizacji przegród budynku w celu uzyskania wymaganych parametrów przenikalności cieplnej. Główną ideą, jaka przyświecała tej analizie, była odpowiedź na pytanie, czy wykonanie termomodernizacji istniejącego budynku będzie efektywne pod względem energetycznym, ale przede wszystkim, czy będzie opłacalne dla inwestora.

Słowa kluczowe:
budownictwo pasywne; audyt energetyczny, efektywność energetyczna, opłacalność


Analiza i wymiarowanie żelbetowej konstrukcji podziemnego cylindrycznego zbiornika na wodę

Joanna Mędrzak

Streszczenie:
W pracy przedstawiono analizę i wymiarowanie żelbetowej konstrukcji podziemnego cylindrycznego zbiornika na wodę. Przyjęto posadowienie zbiornika na podłożu sprężystym. Uwzględniono również fakt, że odkształcenia poziome konstrukcji są ograniczone podatnością gruntu w kierunku poziomym. Rozważono dwie sytuacje obliczeniowe: zbiornika pełnego odkopanego i zbiornika pustego zasypanego. W ramach pracy dokonano analizy i zwymiarowano poszczególne elementy konstrukcji, tj. płytę denną, płytę przekrycia i ściany boczne zbiornika, a następnie wykonano ich rysunki konstrukcyjne. Przeprowadzono także przegląd literatury z zakresu projektowania konstrukcji żelbetowych oraz analizę norm i aktualnych przepisów dotyczących projektowania żelbetowych konstrukcji zbiorników na ciecze.

Słowa kluczowe:
podziemny żelbetowy zbiornik; powłoka cylindryczna; wymiarowanie


Analiza wzmocnienia stalowych belek stropowych poprzez ich zespolenie z płytą żelbetową

Jacek Nawrot

Streszczenie:
Celem niniejszej pracy jest analiza zmiany nośności na zginanie i ugięcia stalowej belki stropowej, którą wzmocniono, zespalając ją z istniejącą żelbetową płytą stropową. Konieczność wzmocnienia przekroju podyktowana była wzrostem wartości dotychczasowego obciążenia z uwagi na zmianę sposobu użytkowania obiektu. Zaproponowano zespolenie za pomocą śrub wysokiej wytrzymałości. Wyznaczono nośność na zginanie oraz wartość strzałki ugięcia belki dla stanu przed i po wzmocnieniu dla trzech różnych rozpiętości przęsła. Określono procentowy przyrost nośności oraz wartość ostatecznego ugięcia wzmacnianego elementu. Wykazano, że dla analizowanych przypadków nośność na zginanie belki po wzmocnieniu (zespoleniu) wzrasta ok. dwukrotnie, a wartość strzałki ugięcia maleje od 26 do 59%. Potwierdzono przydatność proponowanego rozwiązania jako alternatywę dla tradycyjnych sposobów wzmacniania stalowych belek stropowych.

Słowa kluczowe:
wzmacnianie belek stalowych; belki zespolone; stropy zespolone


Badanie zbrojenia żelbetowej konstrukcji nośnej pomnika

Beata Ordon–Beska

Streszczenie:
W artykule przedstawiono badanie zbrojenia konstrukcji żelbetowej fundamentu i cokołu pomnika Bohaterów Bitwy pod Mokrą. Do badania wykorzystane zostały dwa urządzenia: ferroscan Hilti FS10 i profometr PM–650. Szczegółowe wyniki uzyskane z urządzeń nie są w pełni zgodne, jednakże oba urządzenia wskazały znaczną głębokość położenia zbrojenia zarówno w cokole, jak i w fundamencie. Żadne z urządzeń nie wskazało wiarygodnej średnicy prętów. Biorąc pod uwagę siłę zarejestrowanych sygnałów i wskazaną grubość otuliny, należy sądzić, że użyto prętów o małej średnicy. Zastosowanie dwóch urządzeń bazujących na tej samej metodzie badawczej, ale różniących się parametrami pracy i sposobem analizy oraz prezentacji wyników okazało się być pomocne w interpretacji wyników.

Słowa kluczowe:
żelbet; diagnostyka; metoda elektromagnetyczna; zbrojenie


Analiza porównawcza przemieszczeń ustroju prętowego z użyciem programów ADINA, Autodesk Robot oraz RFEM

Przemysław Palacz, Maciej Major

Streszczenie:
W artykule przedstawiono analizę porównawczą przemieszczeń obliczonych za pomocą programów bazujących na metodzie elementów skończonych: ADINA, Autodesk Robot Structural Analysis oraz RFEM. Do obliczeń przyjęto prętowy ustrój statycznie niewyznaczalny. Przeprowadzono analizę statyczną, natomiast wyniki zaprezentowano graficznie.

Słowa kluczowe:
ADINA; Robot; RFEM; belka; ustrój prętowy


O problemach w modelowaniu deformacji powierzchni terenu w aspekcie budownictwa na terenach górniczych

Witold Paleczek

Streszczenie:
Przedstawiono rozwiązanie zadania modelowania obniżeń powierzchni terenu i górotworu, w którym uwzględniono jednoczesne występowanie: wstępnych przemieszczeń pionowych, asymetryzacji i wypiętrzeń. Podane wzory obliczeniowe opracowano na podstawie studium teoretyczno–empirycznego. Mogą być one przydatne do celów inżynierskich i konstrukcyjnych przy zastosowaniu w modelowaniu konstrukcji i budownictwie na terenach wpływów podziemnej eksploatacji górniczej.

Słowa kluczowe:
deformacja górotworu; modelowanie; niecka obniżeniowa; wypiętrzenie; asymetria


Weryfikacja stateczności konstrukcji stalowych kratowych słupów elektroenergetycznych linii 110 kV

Jarosław Paluszyński, Sławomir Labocha

Streszczenie:
W pracy dokonano analizy wpływu smukłości względnej efektywnej na nośność prętów ściskanych w stalowych wieżach kratowych. Smukłość efektywna obliczana jest z uwzględnieniem sposobu zamocowania końców elementów ściskanych. Omówiono implementację tych zasad obliczeń w odniesieniu do nowych słupów linii elektroenergetycznych 110 kV. Weryfikację założeń teoretycznych obliczeń nośności elementów słupów kratowych przeprowadzono podczas testów kompletnych konstrukcji na poligonie badawczym. Badania prowadzono w ramach realizacji projektu współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Województwa Mazowieckiego Nr RPMA.01.02.00–14–5672/16. Wyniki testów potwierdziły z dużą dokładnością zgodność oszacowania teoretycznej nośności prętów ściskanych z realnie wyznaczoną nośnością graniczną ustrojów kratowych, ulegających zniszczeniu w wyniku utraty stateczności. Potwierdzono praktyczną skuteczność procedur normowych zawartych w PN–EN 1993–3–1 w zakresie modyfikacji wymiarowania prętów ściskanych o stałych przekroju. Celem artykułu było wskazanie efektywności innowacyjnych zasad obliczeń ustrojów kratowych zapewniających stosowną nośność elementów przy uwzględnieniu ekonomicznych aspektów rozwiązań.

Słowa kluczowe:
stalowe wieże kratowe; energetyczne linie napowietrzne; badania słupów kratowych; stateczność wież


Heat supply based on thermotransformed energy of stabilizing cooling of the furnace and supercooling of coolant of low–potential sources

В.Д. Петраш, Э.А. Гераскина, Н.В. Даниченко, И.В. Чернышева

Streszczenie:
The article presents a study of the joint work of heating and hot water. It has been established that the efficiency of the system increases with an increase in the coolant flow rate for hot water supply, as well as with a decrease in the coolant temperature in the heating system. Analytically, a rational combination of initial and regime conditions is established for a system with subcooling, which in the system of the analyzed structure provides the optimal value of the conversion coefficient.

Słowa kluczowe:
heating and hot water supply; system efficiency; coolant flow rate; conversion rate


Analiza niezawodnościowa zakrzywionej w planie belki wciągnika podwieszanego z zastosowaniem sprzężenia programów Ansys APDL oraz Matlab

Mariusz Poński

Streszczenie:
W pracy przedstawiono metodę analizy niezawodnościowej zakrzywionej w planie belki wciągnika podwieszanego z wykorzystaniem sprzężenia dwóch programów: Ansys oraz Matlab. W analizie uwzględniono występowanie skręcania skrępowanego oraz zastosowano podejście geometrycznie nieliniowe do wyznaczenia odkształcenia konstrukcji. Przedstawiono dwa podejścia do budowania funkcji granicznej: pierwsze oparte na probabilistyczno–deterministycznych warunkach projektowych oraz drugie oparte na pełnym podejściu probabilistycznym. Przeprowadzona analiza wykazała dużą skuteczność zastosowanego podejścia w analizie niezawodnościowej.

Słowa kluczowe:
niezawodność; belka wciągnika; metoda elementów skończonych


Geneza i kierunki rozwoju diamentowych narzędzi ściernych do obróbki materiałów kamiennych

Paweł Rajczyk

Streszczenie:
Poziom techniczny narzędzi do obróbki kamienia odpowiada poziomowi zaawansowanej technologii prażenia kawałków kamienia o określonym stopniu twardości. Analiza historycznych obiektów budowlanych, np. w Egipcie, pozwala wysunąć hipotezę na temat narzędzi stosowanych w tym czasie oraz dodatkowo na temat zaawansowania technologii obróbki z okresu od 3000 r. p.n.e., gdzie małe naturalne ziarna diamentu, zwanego amadeus, zostały użyte jako materiał ścierny. W pracy przedstawiono genezę rozwoju narzędzi do obróbki skrawaniem wraz z postawieniem i weryfikacją hipotezy o produkcji segmentów diamentowych podczas budowy piramid w Gizie. Hipoteza ta wynika z przeprowadzonych badań, analizujących zachowanie się ziarna diamentu w wiązaniu metal–cyna.

Słowa kluczowe:
proszek diamentowy; materiały kamienne; obróbka kamienia; rozwój narzędzi


Badania belek z drewna klejonego warstwowo wzmocnionych prętami bazaltowo–epoksydowymi

Marlena Rajczyk, Damian Jończyk

Streszczenie:
Obecnie zastosowanie kompozytów włóknistych staje się coraz powszechniejsze w wielu obszarach budownictwa. Wzmocnienie elementów konstrukcyjnych na etapie produkcji za pomocą materiałów FRP daje korzyści związane z redukcją wymiarów konstrukcji lub możliwością zastosowania większych przęseł. Wzmacnianie elementów z żelbetu jest bardzo popularne, natomiast zbrojenie elementów drewnianych jest w fazie rozwoju. Wiele prac koncentruje się na wykorzystaniu taśm i mat FRP, a badania nad wykorzystaniem prętów BFRP do wzmocnienia drewna są rzadkością. W pracy wykonano eksperymentalne badania belek z drewna klejonego zbrojonego prętami bazaltowo–epoksydowymi BFRP. Pręty zostały wklejone w przekroju w różnych konfiguracjach.

Słowa kluczowe:
drewno; wzmacnianie; BFRP; kompozyty


Eksperymentalne badania przyczepności kompozytowego zbrojenia bazaltowego (BFRP) do betonu

Marlena Rajczyk, Bartłomiej Stachecki

Streszczenie:
W artykule zaprezentowano nowatorskie badania dla określenia przyczepności kompozytowego zbrojenia bazaltowego (BFRP) do betonu. Na wstępie sformułowano założenia współpracy materiałów w konstrukcjach żelbetowych oraz obecnie obowiązującą metodykę przy badaniach przyczepności dla prętów i drutów stalowych. Kolejny rozdział poświęcono w całości badaniom eksperymentalnym. Opisano sposób przygotowania próbek do badania oraz zaplanowaną ilość serii, wskazując na różnice występujące między nimi. Dużą uwagę poświęcono problemowi właściwego sposobu montażu próbek w płycie betonowej. Wyniki z badań ujęto w formie tabelarycznej z komentarzem wskazującym na najistotniejsze zagadnienia. Artykuł kończą wnioski i uwagi związane z badaniami, jednocześnie wskazano na potrzebę dalszego ich rozwijania oraz poszerzenia.

Słowa kluczowe:
zbrojenie bazaltowe; BFRP; przyczepność do betonu


Korytarz Północny w Częstochowie – przykład inwestycji drogowych w Polsce

Katarzyna Regulska

Streszczenie:
W pracy przedstawiono krótki rys historyczny rozwoju dróg na obszarze Polski w różnych okresach dziejów. Omawiając rozwój infrastruktury drogowej XXI wieku w Polsce, zaprezentowano priorytetowe dla kraju inwestycje, których wykonanie poprawi komunikację oraz płynność i bezpieczeństwo ruchu drogowego, ułatwi dojazd i transport do terenów inwestycyjnych i stref ekonomicznych. Szczegółowo opisano jedną z wielu ważnych inwestycji drogowych na terenie Częstochowy, która w ostatnim czasie poprawiła komunikację między dzielnicami. Inwestycja ta jest jednym z etapów niezakończonego nadal łącznika, który w niedalekiej przyszłości znacząco wpłynie na rozwój i ułatwi komunikację między dzielnicami Częstochowy i okolicznymi miejscowościami. Na całościowy kształt infrastruktury drogowej Polski oprócz ogromnych budów typu autostrady czy drogi szybkiego ruchu wpływ mają nawet małe inwestycje w skali poszczególnych gmin, powiatów i miast.

Słowa kluczowe:
infrastruktura drogowa; autostrady; drogi ekspresowe, drogi krajowe; sieć drogowa Częstochowy


Planning of the renovation of transport and technological machines determined on the basis of the assessment of the technical condition of the object

Сергей Васильевич Репин, Сергей Аркадьевич Евтюков, Ярослав Райчык

Streszczenie:
The efficiency of using transport and technology machines (TTM) as any material objects is determined by the level of reliability characterized as a property occurring over time in the adopted ranges of values of parameters characterizing the ability to perform the required functions in the ranges specified and their conditions defined by standards, e.g. GOST 27,000.83. Machine reliability is a set of properties that includes stability, long–term behavior of component features as an element of repair capacity. The notion of reliability period is also poured as load capacity in the work process, characterized as the state of the object at which it is able to perform programmed functions maintaining the values specified in the normative documentation. Parameters characterizing the fulfillment of given functions are determined by operational indicators of a given object, among which it is defined; efficiency, power, speed, thrust, braking characteristics, engine parameters in the load process, etc. For the practical evaluation of the machine user the concept of working capacity was expressed in the assessment of a complex technical condition for which it is possible to effectively plan their renovation, where the individual components of the parameters can be measurable parameters.

Słowa kluczowe:
planning the renovation of technological and transport machines; reliability; operation; technical condition;
measurement parameters of technical condition


The process of modeling the operational efficiency of transport and technological machines

Сергей Васильевич Репин, Сергей Аркадьевич Евтюков, Ярослав Райчык

Streszczenie:
Efficiency as a general description of the ownership of any system from the cognitive point of view is defined as the way of reaching a goal with an objectively expressed degree including expenditures for energy, technical and time resources. A given material uses the method of testing the effectiveness of the system by analyzing the target structure resulting from the determination and participation of the impact to assess the main goal in the entire structure of all elements of the system.

Słowa kluczowe:
efficiency of using transport and technological machines; analysis of the goal’s path


Porównanie budynku prefabrykowanego o szkielecie drewnianym i budynku w technologii tradycyjnej murowanej w kontekście ich charakterystyki energetycznej

Natalia Rzeszowska

Stresczenie:
Budynek jest efektem procesu inwestycyjnego, który łączy rozwiązania technologiczne, konstrukcyjne oraz instalacyjne, realizując w ten sposób potrzeby i oczekiwania inwestorów. Wspomniane rozwiązania mają na celu stworzenie mikrośrodowiska wewnątrz budynku, które będzie sprzyjać komfortowi ludzi w nim przebywających, a ponadto odpowiadają za jego wysoką efektywność energetyczną idącą w parze z minimalizacją oddziaływania na środowisko. Na rynku obok tradycyjnych murowanych technologii wznoszenia obiektów proponowany jest szereg nowatorskich rozwiązań, które najczęściej mają na celu ograniczenie zapotrzebowania na energię obiektu, kierując się w ten sposób stale zaostrzanymi przepisami dotyczącymi efektywności energetycznej w budownictwie. Jednym z takich rozwiązań są budynki prefabrykowane, które w 80% są produkowane w fabryce, a następnie montowane na placu budowy. Artykuł stanowi próbę porównania efektywności energetycznej budynku prefabrykowanego o szkielecie drewnianym i budynku w technologii tradycyjnej murowanej. W pierwszej części przedstawiono charakterystykę technologii wykonania obu obiektów. Następnie przeprowadzono analizę efektywności energetycznej budynków, aby w ostatniej części dokonać zestawienia oraz porównania otrzymanych wartości.

Słowa kluczowe:
charakterystyka energetyczna; prefabrykowane budownictwo drewniane; technologia tradycyjna; pojemność cieplna; szczelność powietrzna


Wpływ elementów konstrukcyjnych na architekturę obiektu

Nina Sołkiewicz–Kos, Sebastian Kowański

Streszczenie:
Architektura obiektów w konstrukcji stalowej wynika bezpośrednio z przyjętych rozwiązań konstrukcyjnych i technologicznych. Forma i estetyka słupów, belek i kratownic stają się istotnym elementem kształtowania zarówno wnętrza obiektu, jak i jego struktury zewnętrznej. Transparentność elementów konstrukcyjnych w porównaniu do konstrukcji murowych czy żelbetowych urozmaica formę obiektu, wzmacnia jego odbiór, intrygując i pobudzając wyobraźnię obserwatora. W obliczu skali obiektów w konstrukcji stalowej, realizowanych w sąsiedztwie terenów miejskich, jak też bezpośrednio w obrębie miast, ich architektura i konstrukcja będzie wpływać w coraz większym stopniu na kształt środowiska kulturowego i przyrodniczego.

Słowa kluczowe:
architektura; architektura przemysłowa; konstrukcje stalowe


Kształtowanie współczesnych przestrzeni publicznych na przykładzie skweru im. "Solidarności" w Częstochowie

Malwina Tubielewicz–Michalczuk

Streszczenie:
W artykule przedstawiono tendencje polegające na planowaniu zintegrowanej przestrzeni pomiędzy obiektem a istniejącym otoczeniem. Przedstawiono prace studentów dotyczące analizy przestrzeni publicznej pod kątem zagospodarowania skweru im. „Solidarności” oraz koncepcje projektowe obiektów handlowo–usługowych, uwzględniając zastosowanie współczesnych rozwiązań technologicznych i materiałowych. Projekty ukazują różnorodność rozwiązań architektonicznych, dając szansę odnowy przestrzeni publicznych, jednocześnie wpływając na poprawę wizerunku miast i komfort życia jego mieszkańców.

Słowa kluczowe:
przestrzeń publiczna; rewaloryzacja; projekt


Miedź w architekturze

Malwina Tubielewicz–Michalczuk, Marzena Odulińska

Streszczenie:
W artykule omówiono zastosowanie miedzi jako innowacyjnego materiału budowlanego. Przedstawiono realizacje projektów architektonicznych, w których dominują elementy miedziane o różnorodnej formie i kształcie. W projektach tych zastosowano elewacje wykonane z miedzi, miedziane pokrycia dachowe, a także elementy wnętrz.

Słowa kluczowe:
miedź; architektura; budownictwo


Opis rozwoju pęknięć zmęczeniowych w stalowych złączach spawanych doczołowo

Krzysztof Werner

Streszczenie:
W artykule przedstawiono wyniki badań rozwoju pęknięć zmęczeniowych w różnych strefach złączy spawanych doczołowo wykonanych ze stali o podwyższonej wytrzymałości S355J2. Rozwój pęknięć zmęczeniowych badano na płaskich próbkach w trzech strefach złącza: w spoinie, w linii wtopienia spoiny i w materiale rodzimym blachy stalowej. Badania były prowadzone z zastosowaniem cyklicznie zmiennego obciążenia rozciągającego o stałej amplitudzie. Na podstawie wyników badań wyznaczono prędkość rozwoju pęknięć zmęczeniowych w rozpatrywanych strefach złączy i opisano ją jako funkcję współczynnika intensywności naprężenia za pomocą równania Parisa. W opisie prędkości pękania uwzględniono zarówno naprężenia od obciążenia zewnętrznego, jak i naprężenia własne w złączu spawanym. Własne naprężenia spawalnicze spowodowały bardzo szybki przyrost prędkości pękania w spoinie i w linii wtopienia spoiny w początkowej fazie zasadniczego etapu rozwoju pęknięcia.

Słowa kluczowe:
złącza spawane; prędkość rozwoju pęknięć zmęczeniowych; spawalnicze naprężenia własne


Wpływ odpadowej stłuczki kineskopowej na wybrane właściwości zaprawy cementowej

Bartosz Witkowski, Alina Pietrzak

Streszczenie:
Odpady szklane stanowią poważny problem ekologiczny na całym świecie. Szkło jako niebiodegradowalny materiał zajmuje ogromną część miejsca na wysypiskach, powodując poważne zanieczyszczenie środowiska. Najlepszym sposobem, aby przezwyciężyć ten negatywny wpływ na otaczający nas świat, jest ponowne wykorzystanie, przetworzenie – recykling. W artykule przedstawiono analizę wpływu dodatku stłuczki szklanej kineskopowej na właściwości zaprawy cementowej. Stłuczkę szklaną kineskopową dodano do zaprawy betonowej odpowiednio w ilości 3, 6, 9 i 12% masy cementu, ujmując cement i w ilości 3, 6, 9 i 12% masy cementu, ujmując piasek. Przeprowadzone wstępne badania, przedstawione w niniejszej pracy, wskazują na możliwość zastosowania stłuczki szklanej do wytwarzania zapraw cementowych, gdyż uzyskane parametry wytrzymałościowe są porównywalne z serią kontrolną, w której nie użyto stłuczki szklanej kineskopowej.

Słowa kluczowe:
zaprawa; szkło; cement; recykling

Copyright © Politechnika Częstochowska. Wszystkie prawa zastrzeżone.

Logo Politechnika Częstochowska uczelnią dostępnąPolitechnika Częstochowska uczelnią dostępną.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Logo Fundusze EuropejskieFlaga PolskiLogo Narodowego Centrum Badań i RozwojuFlage Unii Europejskiej

W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Więcej o plikach cookies i o ochronie Twojej prywatności przeczytasz w Informacje o cookies.

Zapisano