Środowiskowe skutki stosowania żużla hutniczego jako składnika kruszyw
Zdzisław Adamczyk, Bartłomiej Grzesik, Andrzej Harat
Streszczenie: Do sztucznych mieszanek kruszyw najczęściej wykorzystuje się odpady z przemysłu wydobywczego (np. odpady pochodzące z górnictwa węgla kamiennego), energetycznego (popioły lotne, żużle) i hutniczego - żużle, a także zużyte wyroby magezjowo-chromitowe. Kruszywa wytwarzane z dodatkiem żużli stalowniczych często ulegają pęcznieniu, co wynika z występowania w nich faz, ulegających rozkładowi w wodzie i krystalizacji faz wtórnych. Zjawisko to może stwarzać potencjalne, lokalne, źródło zanieczyszczeń wód podziemnych, bowiem jony Ta, V, Mo i Cr mogą być wymywane ze szkliwa i srebrodolskitu wchodzących w skład żużli hutniczych, zaś Cr(VI) z zużytych wyrobów magnezjowo-chromitowych.
Słowa kluczowe: żużel hutniczy, kruszywo, srebrodolskit, wyroby magnezjowo-chromitowe
Badania belek żelbetowych bez strzemion zbrojonych na ścinanie systemem FRCM
Zinoviy Blikharskyy, Roman Khmil, Pavlo Vegera
Streszczenie: W artykule opisano wytrzymałość na ścinanie wzmocnionych i niezbrojonych belek żelbetowych. Program badawczy obejmował jedną serię badawczą, w skład której wchodziła grupa belek kontrolnych i trzy grupy belek wzmocnionych z wykorzystaniem systemu FRCM. Belki żelbetowe zaprojektowano tak, że zniszczenie belek po wzmocnieniu nastąpiło przez ścinanie. Aby to osiągnąć, belki zostały zaprojektowane ze znacząco małą ilością zbrojenia podłużnego. Maksymalny efekt zwiększenia wytrzymałości na ścinanie (ULS) wynosi 45% dla próbek wzmocnionych bez początkowego obciążenia.
Słowa kluczowe: projektowanie, wytrzymałość na ścinanie, belki żelbetowe, system FRCM
Rozwój funkcji mieszkaniowych na obszarze gmin powiatu poznańskiego
Hanna Borucińska-Bieńkowska
Streszczenie: Artykuł omawia wybrane zagadnienia funkcjonalno-przestrzenne zachodzące w gminach obszaru metropolitalnego po transformacji ustrojowej Polski. Rozwój funkcji mieszkaniowych na terenach gmin obszaru metropolitalnego wywarł znaczący wpływ na ich transformację funkcjonalno-przestrzenną i społeczno-gospodarczą. Skala tych zmian spowodowała metamorfozę gmin stykowych do miasta centralnego. Badano procesy występujące w latach 2010-2015 w 17 gminach powiatu poznańskiego (województwo wielkopolskie), będących w strefie oddziaływania miasta centralnego, stanowiących istotną część Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego (POM). Zjawisko rozszerzania się miasta centralnego zostało zintensyfikowane po reformach systemowych zapoczątkowanych w Polsce w 1989 roku. Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004 roku, rozwój samorządności lokalnej oraz urynkowienie procesów gospodarczych przyczyniły się między innymi także do polaryzacji przestrzeni gmin stykowych do miasta centralnego i rozwoju modeli zrównoważonego rozwoju sieci osadniczej. Struktura funkcjonalna obszarów mieszkaniowych gmin powiatu poznańskiego charakteryzuje się przewagą terenów zabudowy jednorodzinnej. Budynki wielorodzinne lokalizowane są na terenach gmin intensywnie zurbanizowanych z dobrze rozwiniętą siecią powiązań komunkacyjnych oraz rozbudowaną strefą usług. Zmiany funkcjonalno-przestrzenne i społeczno-gospodarcze terenów gmin stykowych do miasta centralnego są ściśle powiązane z migracją ludności. W badanych latach nastąpiła dalsza depopulacja miasta centralnego. Procesy społeczne i gospodarcze zachodzące na terenach gmin powiatu poznańskiego oddziałują także na środowisko przyrodnicze i historyczno-kulturowe.
Słowa kluczowe: obszar metropolitalny, miasto centralne, funkcje mieszkaniowe
Wybrane parametry komfortu cieplnego w pomieszczeniach bibliotek uniwersyteckich
Robert Cichowicz, Henryk G. Sabiniak, Anna Lewandowska
Streszczenie: Mikroklimat w bibliotekach powinien zarówno zapewniać warunki przechowywanym zbiorom (książkom, obrazom itp.), nie prowadząc do ich zniszczenia, jak i nie powodować dyskomfortu u pracujących w nich ludzi oraz nie oddziaływać destrukcyjnie na eksploatację tego rodzaju pomieszczeń. Analizę parametrów komfortu cieplnego przeprowadzono dla trzech pomieszczeń budynku Biblioteki Głównej Politechniki Łódzkiej, tworząc model geometryczny i wykorzystując program DesignBuilder. Warunki brzegowe ustalono doświadczalnie, przeprowadzając pomiary w pomieszczeniach biblioteki, mierząc w nich prędkość ruchu powietrza i temperaturę. Otrzymane z analizy numerycznej rozkłady temperatury i prędkości strug powietrza w strefach przebywania ludzi porównano z zaleceniami podanymi w polskich normach.
Słowa kluczowe: pomieszczenia bibliotek, komfort cieplny, rozkład temperatur i prędkości
Ocena oddziaływania obiektów na środowisko na przykładzie certyfikacji breeam
Bogdan Derbiszewski, Kamila Jędrzejak
Streszczenie: Niniejsza praca jest poświęcona systemom oceny oddziaływania obiektów na środowisko, a w szczególności systemowi certyfikacji BREEAM. Przedstawiono istotę certyfikacji, w tym kwestie zrównoważonego budownictwa oraz czynniki, które determinują inwestora do podjęcia decyzji o certyfikacji obiektu. Ponadto, podano statystyki dotyczące certyfikacji obiektów w Polsce, proces certyfikacji, koszty oraz szczegółowo omówiono kryteria, jakie należy spełnić, by uzyskać certyfikat. Efektem końcowym jest przedstawienie oceny obiektu niskoenergetycznego w systemie BREEAM New Construction w wersji 2013, a także omówienie wyniku i analiza istotnych kwestii z punktu widzenia systemu BREEAM oraz zrównoważonego budownictwa.
Słowa kluczowe: certyfikat, BREEAM, zrównoważone budownictwo
Wojciech Eckert, Maria Mrówczyńska, Anna Bazan-Krzywoszańska, Marta Skiba
Streszczenie: Ograniczenie zużycia energii cieplnej, elektrycznej i gazowej oraz wzrost wydajności urządzeń w budynkach jest dziś głównym celem polityki energetycznej na poziomie regionalnym, krajowym i międzynarodowym. Cel ten znajduje także swoje odzwierciedlenie w polityce lokalnej określającej ramy działań inwestycyjnych. W artykule przedstawiono szacunkową wartość możliwych do uzyskania oszczędności energetycznych dla miasta przy uwzględnieniu założeń przyjętych w dokumentach technicznych dla budynków użyteczności publicznej, dotyczących zużycia energii. Opisane szacowanie zostało wykonane na podstawie danych GIS dla wybranych budynków miasta średniej wielkości w zachodniej części Polski. Spostrzeżenia i wnioski prezentowane w niniejszym artykule mogą być istotne dla regionów, które zainteresowane są zmniejszeniem energochłonności budynków, osiedli i miast. Stwierdzono, że głównym podmiotem odpowiedzialnym za monitorowanie procesów ograniczenia zapotrzebowania na energię są samorządy gminne, a wstępnie określonych celów nie można osiągnąć bez prowadzenia odpowiedzialnej polityki miejskiej, wymagającej sterowania, tj. bezpośredniego działania i/lub zachęty ekonomicznej.
Słowa kluczowe: efektywność energetyczna, budynki użyteczności publicznej, Zielona Góra
Halina Garbalińska, Julia Koprowicz, Gabriela Waszak, Jarosław Strzałkowski
Streszczenie: Przedmiotem artykułu jest ocena wpływu rodzaju kruszywa i ilości domieszki napowietrzającej na parametry cieplne lekkich betonów na bazie keramzytu i kruszywa popiołoporytowego oraz betonu zwykłego. W pracy przetestowano łącznie dwanaście receptur, w składzie których domieszka napowietrzająca stanowiła odpowiednio 0%, 0,8%, 1,1% oraz 1,4% masy cementu. Badania cieplne wykonano metodą niestacjonarną przy użyciu aparatu Isomet 2104. Przeprowadzono je po 7 i 28 dniach dojrzewania oraz po wysuszeniu próbek do stałej masy. Analiza wyników potwierdza, że betony lekkie charakteryzują się dużo lepszymi właściwościami cieplnymi w stosunku do betonów zwykłych. Przeprowadzone badania pozwoliły również wykazać, że za pomocą domieszki napowietrzającej możliwe jest uzyskanie jeszcze lepszych właściwości termoizolacyjnych danego betonu na bazie kruszyw lekkich.
Słowa kluczowe: kruszywo, domieszki napowietrzające, parametry cieplne, beton
Halina Garbalińska, Beata Marciniak
Streszczenie: Przedmiotem artykułu jest ocena wzajemnych relacji ilościowych między wytrzymałościami na ściskanie, wyznaczonymi na próbkach prostopadłościennych o różnej wielkości. Eksperyment obejmował cztery grupy betonów o zróżnicowanym składzie. Był to beton zwykły, beton wysokiej wytrzymałości oraz dwie grupy betonów lekkich. Badaniom poddano kompozyty betonowe o szerokim spektrum wytrzymałości.
Słowa kluczowe: wytrzymałość na ściskanie, beton, beton lekki, beton wysokowytrzymałościowy
Analiza efektywności wzmocnienia ściskanego pręta z kątownika drugim kątownikiem
Grzegorz Gremza
Streszczenie: W artykule przeanalizowano efektywność wzmocnienia kątownika przez dodanie dodatkowego elementu, mocowanego do elementu wzmacnianego w wybranych punktach. Siłę w węzłach końcowych przykładano do pręta wzmacnianego, co wynika z rozwiązań często stosowanych w praktyce. Pojedynczy pręt z imperfekcją łukową obciążano przed wzmocnieniem siłą osiową mniejszą od jego nośności. W analizie nośności pręta złożonego powstałego na skutek dodania dodatkowej gałęzi uwzględniono wspomniane obciążenie wstępne w chwili wzmocnienia, mimośrodowość przyłożenia obciążenia, podatność połączeń oraz możliwość uwzględnienia uplastycznienia przekroju w kątowniku pierwotnym (wzmacnianym). Oszacowane wartości nośności porównano z nośnością pręta wykonanego od początku jako złożony i obciążony mimośrodowo. Określono wstępnie proponowany obszar prac badawczych w omawianym w artykule zakresie.
Słowa kluczowe: konstrukcje stalowe, wzmocnienie, imperfekcje, nośność
Bartłomiej Grzesik, Zdzisław Adamczyk, Andrzej Harat
Streszczenie: W niektórych kruszywach stosowanych do produkcji mieszanek mineralno-asfaltowych ujawniono przeobrażenia mineralne charakterystyczne dla procesów kwaśnego drenażu. W ich przebiegu zaobserwowano ługowanie głównie żelaza z minerałów pierwotnych skał stanowiących surowiec do produkcji kruszyw. Przeprowadzone badania mineralogiczne pozwoliły na stwierdzenie obecności w kruszywach także innych, mało odpornych na wietrzenie, minerałów stanowiących potencjalne źródła metali, takich jak: nikiel, miedź, cynk i ołów. Ujawnienie mechanizmu ługowania metali z kruszyw stosowanych w drogownictwie, pomimo swej niewielkiej intensywności, wskazuje na potrzebę dokładniejszego rozpoznania ich składu mineralnego, szczególnie w przypadkach przeznaczania ich do masywnych, niezwiązanych, potencjalnie dostępnych dla wody warstw takich jak podbudowy drogowe.
Słowa kluczowe: kwaśny drenaż, kruszywa, mieszanka mineralno-asfaltowa
Ocena oddziaływania na środowisko i jej zastosowanie w procesie inwestycyjnym likwidacji kopalń
Andrzej Harat, Bartłomiej Grzesik, Zdzisław Adamczyk
Streszczenie: Obecnie, ze względu na wyczerpywanie się zasobów oraz utratę rentowności wydobycia, coraz częściej prowadzi się czynności zmierzające do likwidacji kopalń. Jednym z narzędzi, które mogą być pomocne w ocenie tego skomplikowanego przedsięwzięcia inwestycyjnego, jest ocena oddziaływania na środowisko, która stanowi podstawowy instrument prawny, umożliwiający kompleksową ocenę wpływu zamierzenia inwestycyjnego na środowisko. Konsekwencją właściwie przeprowadzonej likwidacji powinno być trwałe zminimalizowanie negatywnego oddziaływania środowiskowego byłego zakładu górniczego.
Słowa kluczowe: proces inwestycyjny, wypełnianie wyrobisk górniczych, likwidacja kopalń
Problem wielkoskalowego podejścia do oceny zespolenia warstw betonowych
Jerzy Hoła, Łukasz Sadowski
Streszczenie: W artykule przedstawiono problem wieloskalowego podejścia do oceny zespolenia warstw betonowych. Zaprezentowano możliwości zastosowania dostępnych nowoczesnych metod badawczych do oceny struktury betonu w strefie zespolenia w zależności od poziomu obserwacji. Zdefiniowano w pracy te poziomy. Przedstawiono również przykładowe rezultaty badań obrazujące wieloskalowe podejście do oceny struktury betonu w strefie zespolenia warstw.
Słowa kluczowe: zespolenie warstw, podkład betonowy, zaprawa cementowa
Badania in situ i symulacje numeryczne w ocenie zachowań termicznych obiektów budowlanych
Marta Kadela, Iwona Pokorska-Silva, Lidia Fedorowicz
Streszczenie: Wykonanie analiz numerycznych zachowań budynków w programach symulacyjnych wymaga zastosowania odpowiedniej bazy klimatycznej o zmieniających się dynamicznie wielkościach natężenia promieniowania słonecznego (rozproszonego i bezpośredniego), temperatury powietrza, prędkości i kierunku wiatru oraz wilgotności względnej powietrza. W artykule przedstawiono powiązane ze sobą zagadnienia oceny zachowania termicznego w warunkach in situ oraz w symulacjach numerycznych, dotyczące kolejno:
• obiektu doświadczalnego analizowanego w warunkach klimatu lokalnego (badania na stanowisku
KBOiFB w Gliwicach),
• rzeczywistego obiektu mieszkalnego w kształcie kopuły,
• obiektu o przeznaczeniu usługowym o eksperymentalnej warstwie termiczno-chronnej z pianobetonu.
Przedstawione w niniejszym artykule wyniki są częścią badań prowadzonych w ramach projektu badawczego „Wzmacnianie słabego podłoża poprzez zastosowanie warstwy z pianobetonu w kontakcie z podłożem gruntowym” (LIDER/022/537/L-4/NCBR/2013), finansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach programu LIDER IV, a także badań prowadzonych w ramach tematu BKM-504/RB03/2015.
Słowa kluczowe: symulacja numeryczna, odpowiedź termiczna obiektu, stabilność termiczna
Numerical modeling of composite laminate plate
Eva Kormaníková
Streszczenie: Artykuł dotyczy numerycznego modelowania rozwarstwienia płyty laminowanej składającej się z warstw zbrojonych jednokierunkowo włóknami. W metodologii przyjęto teorię płyty laminowanej na ścinanie pierwszego rzędu oraz mechanikę pękania i kontaktu. Opisano modelowanie sublaminatowe i modelowanie delaminacji za pomocą analizy elementów skończonych. Przy modelowaniu interfejsu obliczono szybkość uwalniania energii wzdłuż czoła laminatu. Wyrażenia analityczne dla całkowitej szybkości uwalniania energii i jej składników modalnych podano w odniesieniu do zmiennych interfejsowych i wynikających z nich nieciągłości naprężeń płyt. Wyniki liczbowe podano dla problemów delaminacji w trybie mieszanym poprzez zastosowanie metody w dwuwymiarowej skończonej analizie, która wykorzystuje odkształcalne na ścinanie elementy płytowe i elementy interfejsu. Przykład numeryczny obliczono z wykorzystaniem programu ANSYS.
Słowa kluczowe: rozwarstwienie, warstwy wzmocnione włóknami, struktura laminatu, elementy płytkowe, elementy stykowe, modelowanie numeryczne
Interakcja grunt-konstrukcja-ciecz zbiornika prostokątnego - analiza sejsmiczna
Kamila Kotrasová
Streszczenie: Zbiorniki naziemne są używane do przechowywania różnych płynów. Obecność płynu powoduje powstawanie ciśnienia hydrodynamicznego na ścianach i dnie zbiornika podczas trzęsienia ziemi. W artykule przedstawiono teoretyczne podstawy przy użyciu metod analitycznych dla określenia działań impulsywnych i konwekcyjnych płynu w prostokątnym pojemniku do magazynowania cieczy. Numeryczny model reakcji sejsmicznej zbiornika - nieskończenie długi kanał uzyskano, stosując metodę elementów skończonych (MES), równania Eulera-Lagrange’a, interakcję pomiędzy płynem i konstrukcją (FSI) w oprogramowaniu ADINA. Wyniki metod analitycznych i rozwiązania numerycznego porównano dla kanału częściowo wypełnionego wodą, uziemionego na twardej glebie lub podłożu 30 MNm‒3. Analizowano ruch poziomy w trzęsieniu ziemi w Loma Prieta.
Słowa kluczowe: zbiornik prostokątny, płyn, trzęsienie ziemi, oddziaływanie płyn-struktura
Bernard Kowolik, Jan Zamorowski
Streszczenie: W artykule omówiono procedury projektowania, a także przedstawiono wyniki analizy statyczno-wytrzymałościowej ściskanego i zginanego wspornikowego, pełnościennego i złożonego słupa. Obliczenia wykonano zgodnie z teorią II rzędu z uwzględnieniem zastępczych imperfekcji opisanych w Eurokodzie 1993-1-1, a także z uwzględnieniem odchyłek wykonawczych przewidzianych w normie
PN-EN 1090-2. Otrzymane dla tych sytuacji wyniki porównano z uzyskanymi ze wzorów podanych w normie Eurokod 3.
Słowa kluczowe: słupy stalowe, imperfekcje, nośność, Eurokod 3
Juraj Králik, Juraj Králik, jr.
Streszczenie: Przedstawiono wyniki deterministycznej i probabilistycznej analizy sejsmicznej wpływu ekscentryczności masy środkowej na symetryczne budynki wysokie. Podczas projektowania strukturalnego należy wziąć pod uwagę problemy bezpieczeństwa, niezawodności i trwałości pojedynczego elementu konstrukcyjnego, a także całej konstrukcji z punktu widzenia planowanego cyklu eksploatacji. Przedstawiono metodologię analizy sejsmicznej zbrojonych konstrukcji żelbetowych na podstawie oceny deterministycznej i probabilistycznej. Możliwości wykorzystania metody LHS do analizy rozbudowanych zadań w MES przedstawiono dla przypadków wysokich budynków z centralnym systemem rdzeni i kolumn. Analizę odporności sejsmicznej konstrukcji wykonano w programie ANSYS.
Słowa kluczowe: trzęsienie ziemi, przypadkowe skręcanie, budynek, prawdopodobieństwo, Eurokod,
MES, LHS
Badania modelowe pali obciążonych siłą poziomą
Magdalena Kreczmar, Jerzy Sękowski
Streszczenie: W artykule przedstawiono stanowisko do badań modelowych pali obciążonych siłą poziomą oraz metodykę przeprowadzonych badań. Zasadniczymi elementami stanowiska była skrzynia o wymiarach 1 x 1 x 1 m, pale o wymiarach 4 x 4 x 90 cm oraz układ obciążający i pomiarowy. Zamieszczono wyniki badań dla trzech rodzajów pala: pala zbrojonego prętem fi 4 mm, pala zbrojonego prętem fi 10 mm oraz pala bez zbrojenia i je przeanalizowano.
Słowa kluczowe: pale fundamentowe, fundament, nośność
Znaczenie okien w tworzeniu warunków komfortu cieplnego
Anna Lis
Streszczenie: W artykule przedstawiono funkcję okien w budynku pod kątem kształtowania stanu mikrośrodowiska wnętrz i warunków komfortu cieplnego przebywających w nich osób. Zaprezentowano wymagania w tym zakresie, zawarte w warunkach technicznych. Omówiono wyniki badań przeprowadzonych w budynkach edukacyjnych. Przedmiotem analizy była ocena stanu warunków komfortu cieplnego osób przebywających w salach lekcyjnych. Analizę przeprowadzono pod kątem wpływu powierzchni okien sal lekcyjnych w odniesieniu do powierzchni tych sal na kształtowanie się odczuć cieplnych osób w nich przebywających. Badania prowadzono w grupie uczniów oraz w grupie nauczycieli.
Słowa kluczowe: okna, warunki komfortu cieplnego, budynki edukacyjne
The role of green zones in the spatial shaping of the urban structure of Yerevan
Заруи Мамян, Аршак Акопян
Streszczenie: The change of the socio-economic conditions of the Republic of Armenia had a sharp impact on the process of town-planning reorganization of the capital - the uniform system of landscaping of the city was interrupted, as well as the role of separate green public massifs in the organization of urban space was minimized. The article raises the question on the role of green spaces in the spatial shaping of the city structure, and in particular, that of Yerevan at present stage, as well as some views in solving related issues.
Słowa kluczowe: landscape, green area, public zones, city, Yerevan, reorganization
Dynamiczne obciążenia nawierzchni - analiza numeryczna
Jozef Melcer
Streszczenie: Artykuł poświęcony jest numerycznej symulacji wpływu ruchomego obciążenia na konstrukcje drogowe w dziedzinie czasu. Przedmiotem opracowania są obciążenia dynamiczne nawierzchni od pojazdów. Zaprezentowano wieloetapowe modele obliczeniowe pojazdów na różnych poziomach. Równania ruchu wyprowadzone zostały w postaci równań różniczkowych zwyczajnych. Równania ruchu są rozwiązywane numerycznie za pomocą metody integracji krok po kroku w środowisku systemu programowego MATLAB. Wnioski koncentrują się na wpływie jakości profilu drogi na wartości sił w oponach.
Słowa kluczowe: modele obliczeniowe, obciążenie dynamiczne, symulacja numeryczna, nawierzchnie,
siły w oponach
Analiza numeryczna i eksperymentalna spoin w stalowym elemencie konstrukcyjnym
David Mikolášek, Martin Krejsa, Jiří Brožovský, Přemysl Pařenica, Petr Lehner
Streszczenie: Analiza numeryczna i eksperymentalna spoin w stalowym elemencie konstrukcyjnym Artykuł koncentruje się na modelach numerycznych stalowych spawanych elementów nośnych i ich weryfikacji za pomocą badań eksperymentalnych. Obecnie do analizy naprężeń i odkształceń elementów w konstrukcjach nośnych można wykorzystać wiele komercyjnych systemów oprogramowania, opartych na metodzie elementów skończonych (MES). Ważne jest, aby sprawdzić i porównać wyniki analizy MES z wynikami badań eksperymentalnych, w których można zaobserwować rzeczywiste zachowanie elementu konstrukcyjnego. Wyniki porównania można wykorzystać do kalibracji modelu obliczeniowego. W artykule omówiono badania laboratoryjne stalowych elementów nośnych, których głównym celem było uzyskanie informacji na temat materiału, geometrii i charakterystyki wytrzymałościowej spoin pachwinowych i czołowych. Zaprojektowano trzy rodzaje próbek w celu zbadania stanu naprężeń w spoinach czołowych. Próbki zostały zaprojektowane tak, aby odzwierciedlały fakt, że sztywność połączonych elementów musi być większa niż sztywność połączeń spawanych. Można zatem założyć, że wykres naprężenie-odkształcenie odzwierciedla zachowanie odkształceń i naprężeń w spoinach. Podczas eksperymentów monitorowano przemieszczenie i wynikową siłę przenoszoną przez próbki.
Słowa kluczowe: modelowanie numeryczne, eksperyment, konstrukcja stalowa, MES, spoina pachwinowa, spoina czołowa
Wstępne imperfekcje łukowe w analizie połaciowych stężeń poprzecznych
Lesław Niewiadomski, Jan Zamorowski
Streszczenie: W artykule zaprezentowano autorski sposób wyznaczania obciążenia stabilizującego dla stężeń, zastępującego wstępne wygięcia górnych pasów w modelu przestrzennym. Praktyczne zastosowanie tego sposobu przedstawiono na przykładzie obliczeń jednonawowej hali stalowej. Uzyskane wyniki porównano z wynikami otrzymanymi dla przestrzennych konstrukcji z imperfekcjami geometrycznymi, analizowanymi za pomocą geometrycznie nieliniowego modelu obliczeniowego oraz z wynikami dla płaskiego, normowego modelu obliczeniowego stężeń.
Słowa kluczowe: stężenia, imperfekcje, hala stalowa
Analiza wybranych czynników kształtujących energochłonność współczesnych budynków
Krzysztof Pawłowski, Magdalena Nakielska
Streszczenie: Energochłonność budynku określa się jako ilość energii (m.in. cieplnej, elektrycznej) dostarczonej do budynku z zewnątrz w związku z poprawną eksploatacją budynku w ciągu roku. Określana jest za pomocą różnych wskaźników wyrażonych w kWh/(m2·rok): wskaźnik energii użytkowej - EU, wskaźnik energii końcowej - EK, a w świadectwach charakterystyki energetycznej ocenia się budynki w odniesieniu do wskaźnika nieodnawialnej energii pierwotnej EP. Większość użytkowników uważa, że energochłonność zależy od systemu grzewczego, dlatego koncentrują się tylko na poszukiwaniu supernowoczesnego i taniego w eksploatacji systemu produkującego ciepło na potrzeby c.o. i c.w.u. Kształtowanie energooszczędnego budynku (o niskiej energochłonności) to złożony proces, w którym należy wziąć pod uwagę różne elementy wpływające na ilość zużytej energii. Jednocześnie obiekty budowlane należy projektować tak, aby możliwe było komfortowe użytkowanie tych budynków, zapewniając odpowiednie parametry mikroklimatu wnętrza. W pracy przedstawiono analizę wpływu parametrów fizykalnych przegród zewnętrznych i ich złączy oraz systemu wentylacji na energochłonność budynku.
Słowa kluczowe: zużycie energii w budynku, budynek energooszczędny, ściany zewnętrzne, naturalna wentylacja
Jan Pizoń, Beata Łaźniewska-Piekarczyk
Streszczenie: W artykule zaprezentowano wyniki badań wytrzymałości na ściskanie zapraw wykonanych z cementu portlandzkiego i cementu z dodatkiem mielonego granulowanego żużla wielkopiecowego. Zaprawy zostały poddane modyfikacji domieszkami przyspieszającymi twardnienie o różnych bazach chemicznych. Wytrzymałość na ściskanie badana była w terminach od 12 godzin do 360 dni. Zauważono, że efektywność działania domieszek jest wyższa dla cementu z dodatkiem żużla w terminie do 28 dni. Po tym terminie niektóre domieszki również korzystnie wpływają na wytrzymałość tych zapraw. Wykazano, że nie można jednoznacznie stwierdzić, że każda domieszka przyspieszająca powoduje obniżenie długoterminowej wytrzymałości na ściskanie zapraw wykonanych z niektórych rodzajów cementu. Zaprawy z cementu z dodatkiem MGŻW, modyfikowane domieszkami przyspieszającymi, osiągają wytrzymałość zbliżoną do końcowej już po 7 dniach, w czym upodabniają się (zachowując oczywiście skalę) do niemodyfikowanej zaprawy z CEM I 52,5R.
Słowa kluczowe: wytrzymałość na ściskanie zapraw, cement portlandzki, mielony granulowany żużel wielkopiecowy, domieszki przyspieszające twardnienie
Dom na wychodni kopalni - forma architektoniczna a uwarunkowania konstrukcji
Bogusław Podhalański, Adam Podhalański
Streszczenie: Projektowanie domów jednorodzinnych wydaje się banalnym zagadnieniem jedynie w przypadku, gdy otoczenie nie stawia jakichkolwiek wymagań oraz gdy warunki geotechniczne są idealne. Pomijając złożone problemy relacji projektant - klient oraz projektant - urząd, istotne stają się zagadnienia dotyczące formy architektonicznej, funkcji oraz konstrukcji. Komplikacje pojawiają się w przypadkach złożonych uwarunkowań przestrzennych, wynikających z ustaleń obowiązujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, a także lokalizacji o skomplikowanych warunkach geotechnicznych. Zaprojektowanie domu jednorodzinnego dla bardzo wymagającego klienta, w środku dużego miasta, w bezpośrednim sąsiedztwie obiektów i zieleni objętej ochroną konserwatorską, a na dodatek położonego prawie idealnie na wychodni kopalni, stanowi już pewnego rodzaju wyzwanie dla wszystkich stron zaangażowanych w cały proces projektowy i następnie realizację. W artykule przedstawiono sposób, w jaki rozwiązano te złożone problemy, ilustrując istotne zagadnienia fragmentami projektu budowlanego konstrukcji i architektury, a także zdjęciami z realizacji.
Słowa kluczowe: wychodnia kopalni, forma architektoniczna, uwarunkowania konstrukcyjne
Znaczenie ewolucji wspólnotowych podstaw prawnych budownictwa niskoenergetycznego
Marek Ramczyk
Streszczenie: Od lat osiemdziesiątych XX wieku budownictwo niskoenergetycznego rozprzestrzenia się na całym świecie. W niniejszej pracy dokonano szczegółowego przeglądu regulacji prawnych dotyczących sektora budownictwa niskoenergetycznego w Unii Europejskiej. Omówiono też konsekwencje wprowadzonych przepisów prawa w zakresie budownictwa niskoenergetycznego dla inwestorów, projektantów i firm związanych z sektorem budowlanym. Unia Europejska, a w tym i Polska, dotychczas nie wprowadziła jednak pełnych i kompleksowych uregulowań prawnych odnoszących się wyłącznie do budownictwa niskoenergetycznego.
Słowa kluczowe: budownictwo niskoenergetyczne, budownictwo zrównoważone, dom pasywny
Interdyscyplinarne wymiary bezpieczeństwa w kształtowaniu przestrzeni zurbanizowanej
Adam Rybka, Karolina Kozłowska
Streszczenie: Jednym z doświadczeń przyjmującym ogólny charakter we współczesnej „skali świata” jest zrozumienie wielodyscyplinarnego podejścia do zapewnienia poczucia bezpieczeństwa, nierozerwalnie związanego z komfortem życia. Dzisiejszy świat poddany globalnym współzależnościom pozbawił podmiotowości głosy jednostek, ale jednocześnie pozwolił na wielopoziomową wymianę doświadczeń. Autorzy w niniejszym artykule poruszają fragment z rozległego obszaru nauk o bezpieczeństwie; kształtowanie bezpiecznej przestrzeni. Przestrzeni, która może być czynnikiem wyzwalającym lęk, ale również uniemożliwiającej rozwijanie zachowań agresywnych. Współzależność upłynnia wymianę społecznych i naukowych doświadczeń, dzięki czemu możemy obserwować wielopostaciowość podejścia do nauk o bezpiecznej przestrzeni. Autorzy pragną pokazać wieloaspektowe oblicze nauk o bezpiecznej przestrzeni; inżyniersko-techniczne reprezentowane głównie przez budownictwo i architekturę oraz wyraźnie akcentowany w socjologii, psychologii i geografii ich wymiar humanistyczny.
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo, przestrzeń zurbanizowana, psychologia środowiskowa, teoria bezpieczeństwa konstrukcji
Nina Sołkiewicz-Kos, Malwina Tubielewicz-Michalczuk
Streszczenie: W artykule przedstawiono tendencje dotyczące różnorodnych rozwiązań elewacyjnych stosowanych w obiektach użyteczności publicznej. Zamieszczono prace projektowe studentów dotyczące modernizacji elewacji Klubu „Politechnik” Politechniki Częstochowskiej. Uwzględniono w nich aktualne zagadnienia termomodernizacji istniejących obiektów i zastosowanie współczesnych rozwiązań technologicznych i materiałowych. Koncepcje projektowe ukazują różnorodność rozwiązań architektonicznych, dając szansę odnowy przestrzeni w istniejącym kontekście zabudowy danego obszaru.
Słowa kluczowe: Klub „Politechnik”, modernizacja, elewacja, ArchiCAD
Agata Stolarska, Agata Poniecka, Marta Rosołek
Streszczenie: W artykule przedstawiono ocenę wyników badań procesu wysychania zapraw cementowych zróżnicowanych rodzajem zastosowanego cementu oraz wskaźnikiem wodno-cementowym. Założono trzy poziomy wskaźnika w/c, a mianowicie 0,5; 0,55 oraz 0,6. Kondycjonowanie przygotowanych zapraw odbywało się przy trzech poziomach temperatury: +5, +20 oraz +30oC. Dane pomiarowe pozwoliły na sporządzenie wykresów przedstawiających tempo ubytku masy próbek zapraw cementowych w 27 ocenianych wariantach.
Słowa kluczowe: zaprawy budowlane, cement, kinetyka wysychania
Nowe pola badawcze w architekturze - elektromagnetyczna struktura obiektu architektonicznego
Bogusław Szuba
Streszczenie: W oparciu o zastosowanie tzw. elektrycznego schematu zastępczego, określanego względem danego obiektu architektonicznego w sposób indywidualny, podjęto próbę wyjaśnienia fizycznego współoddziaływania jego bryły jako filtra częstotliwości prądów indukowanych w jego elementach konstrukcyjnych. Podobnie jak schemat statyczny danej konstrukcji pozwala badać rozkłady naprężeń sił w niej występujących, tak elektryczny schemat zastępczy umożliwia przeprowadzenie analizy współoddziaływania obiektu z istniejącym w określonej lokalizacji polem elektromagnetycznym. Przedstawiona przez autora metoda analizy elektrycznego schematu zastępczego budowli architektonicznej otwiera w dziedzinie architektury nowe pola badawcze, pozwalające na poszukiwania dotąd nieznanych w budownictwie zastosowań praktycznych.
Słowa kluczowe: obiekt architektoniczny, elektryczny schemat zastępczy, elektromagnetyczna struktura obiektu
Naprawa żelbetowych płyt balkonowych w budynkach wielorodzinnych
Artur Wójcicki, Kazimierz Sokołowski
Streszczenie: Wieloletnia eksploatacja konstrukcji żelbetowych powoduje różne zużycie elementów konstrukcyjnych w zależności od warunków eksploatacji. Najszybszej degradacji ulegają części zewnętrzne i niezabezpieczone przed skrajnymi wpływami atmosferycznymi. Klasycznym przykładem są żelbetowe balkony budynków wielorodzinnych. Powstałe uszkodzenia prowadzą do utraty nośności wykluczającej dalszą eksploatację płyt. W zależności od stanu betonu, otuliny prętów i samego zbrojenia przywrócenie pierwotnych parametrów użytkowych może być wykonane w różny sposób. W skrajnych przypadkach konieczna jest globalna rekonstrukcja elementów. W artykule przedstawiono stwierdzony stan żelbetowych płyt balkonowych po długim okresie eksploatacji oraz sposób ich odbudowy na przykładzie elementów budynków wielorodzinnych.
Słowa kluczowe: płyty żelbetowe, balkon, budynki wielorodzinne, naprawa
Badania akustyczne wnętrza zabytkowego kościoła Wniebowzięcia Majświętszej Maryi Panny w Gliwicach
Antonina Żaba, Michał Marchacz
Streszczenie: Na terenie województwa śląskiego zachowało się w dobrym stanie technicznym wiele interesujących zabytkowych obiektów z drewna. Znalazły się one na Szlaku Architektury Drewnianej województwa. Twórcy Szlaku zainteresowani są kształtowaniem tożsamości regionalnej przez kontakt z zabytkami, które znalazły się na jego trasie. Kontakt mieszkańców województwa z tymi zabytkami jest możliwy przez indywidualne wizyty w obiekcie, ale również przez urozmaiconą ofertę turystyczną z nimi związaną. Najliczniejszą grupę obiektów na Szlaku stanowią kościoły. To one, oprócz tradycyjnej liturgicznej funkcji, mogą pełnić funkcję obiektów kulturalno-oświatowych. Coraz częściej organizowane są w nich koncerty muzyczne i inscenizacje o charakterze teatralnym. W związku z tym zainteresowaniem właścicieli, zarządców i użytkowników tych zabytków cieszą się badania akustyczne, które pozwalają ocenić klimat akustyczny zabytkowego wnętrza. Na terenie jednej z pętli Szlaku, Pętli Gliwickiej, zlokalizowane są kościoły o zróżnicowanych rozwiązaniach konstrukcyjnych, wielkości, wieku i bogatych polichromiach. Jednym z najbardziej interesujących obiektów jest kościół pw. Wniebowzięcia NMP. Pochodzi on z Zębowic (woj. opolskie). Był dwukrotnie lokowany w Gliwicach. W czasie ostatnich przenosin i czasowego składowania elementów kościoła uległa zniszczeniu znaczna część oryginalnej substancji zabytku. Opracowanie prezentuje badania akustyczne wnętrza kościoła wykonane przez autorów po ostatnim zrekonstruowaniu uszkodzonych elementów. Wykonano je z nowego drewna, ale z troską o zachowanie pierwotnej formy. W zrekonstruowanym wnętrzu kościoła dokonano pomiarów czasu pogłosu. Uzyskane wyniki poddano ocenie poprzez zestawienie z wynikami badań w obiektach o podobnych cechach geometrycznych i zachowanym oryginalnym zabytkowym drewnem.
Słowa kluczowe: akustyka, zabytkowe kościoły, czas pogłosu
Henryk Żelazny
Streszczenie: Temperatura wynikowa odwzorowuje zachowanie organizmu człowieka w zakresie wymiany ciepła przez konwekcję i radiację. Celem pracy była analiza kształtowania się temperatury wynikowej w łazience żelbetowego budynku prefabrykowanego podczas mycia się w umywalce, kąpieli pod natryskiem lub w wannie, prania w pralce automatycznej i suszenia odzieży. Ten sumaryczny wskaźnik komfortu cieplnego oceniano za pomocą miernika mikroklimatu MM-01 z sondami zawieszonymi na statywie na wysokości 1,5 m od podłogi. Temperatura powietrza wahała się w czasie tych różnych procesów związanych z użytkowaniem pomieszczenia od 20,7 do 25,3oC, a temperatura promieniowania przyjmowała wartości w zakresie od 20,5 do 24,9oC. Obliczona na podstawie pomierzonych parametrów powietrza temperatura wynikowa nie odbiegała więcej niż o dopuszczalne 1,5oC w czasie przebywania ludzi w łazience bez odzieży, kiedy można przyjąć spełnienie komfortu cieplnego przy 24oC. Podczas schnięcia bielizny temperatura wynikowa była zbliżona do 20oC, czyli charakteryzowała się zbyt małą wartością jak dla tego typu pomieszczenia higieniczno-sanitarnego. Mycie się i pranie w pralce automatycznej nie miały większego wpływu na zmianę warunków termicznych w łazience.
Słowa kluczowe: temperatura wynikowa, komfort cieplny, łazienka
Henryk Żelazny, Bartłomiej Bednarz
Streszczenie: Drewno liściaste stosowane jest do prac wykończeniowych, np. na posadzki, okładziny i stolarkę okienną. Uznaje się, że do ustrojów konstrukcyjnych przydatne mogą być topola i olcha. Mimo ograniczenia wykorzystania w budownictwie na elementy nośne gatunków liściastych, normy zawierające zestawienia klas wytrzymałościowych podają także wartości charakterystyczne cech mechanicznych dla tego typu drewna. Celem pracy była ocena przydatności buku, dębu, jesionu oraz jaworu do zastosowania w układach belkowych. Wytrzymałości tych gatunków na zginanie i ścinanie w poprzek włókien określono w specjalistycznym laboratorium. Jako miarodajne maksymalne siły obciążające próbki o normowych kształtach i wymiarach przyjmowano wartości średnie arytmetyczne z trzech powtórzeń. Uzyskano bardzo duże wytrzymałości doraźne na zginanie buku, dębu i jesionu (ponad 100 MPa). Bardzo podobne wyniki otrzymano w pomiarach ścinania w poprzek włókien, z wyjątkiem jaworu. Można zatem wysunąć tezę, że nie tylko topola i olcha, ale także buk, dąb i jesion mogą być traktowane jako liściaste gatunki konstrukcyjne.
Słowa kluczowe: drewno liściaste, wytrzymałość na zginanie, drewniane układy belkowe
Copyright © Politechnika Częstochowska. Wszystkie prawa zastrzeżone.
Politechnika Częstochowska uczelnią dostępną.
W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Więcej o plikach cookies i o ochronie Twojej prywatności przeczytasz w Informacje o cookies.
